GERİLİM: Kişinin, içeriden ya da dışarıdan gelen mevcut dengeyi yahut duygusal, bilişsel, toplumsal işleyişi bozma eğilimini gösteren ve onu bu dengeyi muhafazaya yahut bozulan dengeyi tekrar kurmaya yönelik yeni davranışlara zorlayan gerçekte var olan yahut algılanan uyarıcılara verdiği fiziksel-ruhsal-bilişsel reaksiyonlardır.
Beşerler hayatları boyunca karşılaştıkları zorluklarla başa çıkmada kendilerini yetersiz hissederler ve bu nedenle gerilime girerler. Kişinin girdiği bu gerilim durumundan faydalanması yahut ziyan görmesi büyük ölçüde kendisine bağlıdır. Gerilim, organizmayı bedensel ve ruhsal olarak tehdit edip, ziyan verebildiği üzere kişinin hayatta karşılaştığı zorluğu yenmesinde kendisine güç verip güçlendiren bir kaynak olup yarar da sağlayabilir. Gerilimin temelinde kişinin algılaması ve tecrübeleri vardır. Bu nedenle gerilimi kişinin geçmişinden farklı düşünmek imkânsızdır.
Gerilim son vakitlerin en çok kullanılan kavramlarındandır. Çağımızın gerilim çağı olduğu gerilimden kaynaklanan hastalıkların her geçen gün arttığı sık sık vurgulanmaktadır. Bu nedenle içinde yaşadığımız çağa “Stres Çağı” da denebilir. Gerilim kavramının böylesine yaygın olarak kullanılması farklı bilim kollarındaki araştırmacılarında dikkatini çekmiş ve onları gerilimin ne olduğu, hangi şartlarda ortaya çıktığı ve ne cins sonuçlara neden olduğu üzere mevzularda araştırmalar yapmalarına yöneltmiştir. Bu nedenle gerilim psikolojinin konusu olmanın yanında sosyoloji, antropoloji üzere öbür bilim kısımlarının da konusu olmuş ve bu bilim kollarının da üzerinde durduğu bir kavram haline gelmiştir. Gerilim artık hayatın vazgeçilmez bir modülü haline gelmiştir.
Gerilim beşere etraftaki uyaranlar karşısında daha düzgün davranma fırsatı verir. Sıfır gerilim VEFAT haline emsal. Gerilimin olmadığı durumlarda birey; etraftan gelen tesirlere reaksiyon üretmeye yetecek güçten düşer ve reaksiyon vermek için gücünü tüketir. Birebir halde çok gerilim durumuda MEVT hali üzeredir. Bunun nedeni ise, çok gerilime giren bireyin fazla güç sarf edip kendini tüketmesidir.
Tabipler, insan bedeninin kronik gerilime uygun olmadığını açıklamaktadırlar. Gerilim sırasında bedene gerilim hormonu CORTISOL ve ADRENALİN salgılıyor. Kısa periyotlu gerilimlerde bu hormonların yayılması hekimlere nazaran son derece sağlıklı. Bu durum beden kendini muhafazaya ve gerilimin kaynağına odaklanarak hormon salgılamaya çalışıyor. Ama daima yaşanan gerilimlerde bu hormonların bedende fazla salgılanması ziyanlı olabilmektedir. Zira bu hormonlar bedeni zehirleyen toksinli unsur haline geliyorlar. Bu nedenle bedenimizi gerilimden yani CORTISOL ve ADRENALİN’nin fazla salgılanmasından muhafazamız gerekiyor.
Psikologlara nazaran ise gerilim, onu zihinde taşıyan bireye aittir. Gerilim olgusu incelenirken gerilim verici durumlar kadar onlarla karşılaşan bireyin ruhsal durumunun da göz önüne alınması ve kıymetlendirilmesi gerekir. Gerilim durumunu yalnızca zihinsel olarak ele almak kâfi değildir. Bu durumun pikolojik ve sosyolojik olarak da ele alınması gerekir.
Son yapılan araştırmalara nazaran, tolere edilemeyen gerilimin bedenin savunma sistemini zayıflattığı ve bu durumun da kapalı ve bastırılmış kıymetli hastalıkların ortaya çıkmasına sebebiyet verdiği görüşünü doğrular niteliktedir.
Bireylerin gerilime karşı ürettikleri reaksiyonlar çok çeşitli ve değişiktir. Bunun sebebi ise bireylerin farklı hayatlarının, farklı tecrübelerinin olması ve kanılarının reaksiyon verme hallerinin farklı oluşudur. Bireyler gerilime karşı savaşlarında yaşadıkları olumlu-olumsuz tecrübelerden yani farklı gerilim kaynaklarından faydalanarak reaksiyon verirler. Gerilim verici uyaranlara karşı ruhsal reaksiyonun şekillenmesi ve olayı tehdit olarak değerlendirmesinde bireye bağlı eğilimler, zihinsel kapasite, geçmiş yaşantı ve deneyimler kıymetli rol oynar. Bilhassa gerilimin yararlı duruma dönüşmesinde bireyin geçmiş yaşantısı rol oynar.
Beşerler hayatları boyunca karşılaştıkları zorluklarla başa çıkmada kendilerini yetersiz hissederler ve bu nedenle gerilime girerler. Kişinin girdiği bu gerilim durumundan faydalanması yahut ziyan görmesi büyük ölçüde kendisine bağlıdır. Gerilim, organizmayı bedensel ve ruhsal olarak tehdit edip, ziyan verebildiği üzere kişinin hayatta karşılaştığı zorluğu yenmesinde kendisine güç verip güçlendiren bir kaynak olup yarar da sağlayabilir. Gerilimin temelinde kişinin algılaması ve tecrübeleri vardır. Bu nedenle gerilimi kişinin geçmişinden farklı düşünmek imkânsızdır.
Gerilim son vakitlerin en çok kullanılan kavramlarındandır. Çağımızın gerilim çağı olduğu gerilimden kaynaklanan hastalıkların her geçen gün arttığı sık sık vurgulanmaktadır. Bu nedenle içinde yaşadığımız çağa “Stres Çağı” da denebilir. Gerilim kavramının böylesine yaygın olarak kullanılması farklı bilim kollarındaki araştırmacılarında dikkatini çekmiş ve onları gerilimin ne olduğu, hangi şartlarda ortaya çıktığı ve ne cins sonuçlara neden olduğu üzere mevzularda araştırmalar yapmalarına yöneltmiştir. Bu nedenle gerilim psikolojinin konusu olmanın yanında sosyoloji, antropoloji üzere öbür bilim kısımlarının da konusu olmuş ve bu bilim kollarının da üzerinde durduğu bir kavram haline gelmiştir. Gerilim artık hayatın vazgeçilmez bir modülü haline gelmiştir.
Gerilim beşere etraftaki uyaranlar karşısında daha düzgün davranma fırsatı verir. Sıfır gerilim VEFAT haline emsal. Gerilimin olmadığı durumlarda birey; etraftan gelen tesirlere reaksiyon üretmeye yetecek güçten düşer ve reaksiyon vermek için gücünü tüketir. Birebir halde çok gerilim durumuda MEVT hali üzeredir. Bunun nedeni ise, çok gerilime giren bireyin fazla güç sarf edip kendini tüketmesidir.
Tabipler, insan bedeninin kronik gerilime uygun olmadığını açıklamaktadırlar. Gerilim sırasında bedene gerilim hormonu CORTISOL ve ADRENALİN salgılıyor. Kısa periyotlu gerilimlerde bu hormonların yayılması hekimlere nazaran son derece sağlıklı. Bu durum beden kendini muhafazaya ve gerilimin kaynağına odaklanarak hormon salgılamaya çalışıyor. Ama daima yaşanan gerilimlerde bu hormonların bedende fazla salgılanması ziyanlı olabilmektedir. Zira bu hormonlar bedeni zehirleyen toksinli unsur haline geliyorlar. Bu nedenle bedenimizi gerilimden yani CORTISOL ve ADRENALİN’nin fazla salgılanmasından muhafazamız gerekiyor.
Psikologlara nazaran ise gerilim, onu zihinde taşıyan bireye aittir. Gerilim olgusu incelenirken gerilim verici durumlar kadar onlarla karşılaşan bireyin ruhsal durumunun da göz önüne alınması ve kıymetlendirilmesi gerekir. Gerilim durumunu yalnızca zihinsel olarak ele almak kâfi değildir. Bu durumun pikolojik ve sosyolojik olarak da ele alınması gerekir.
Son yapılan araştırmalara nazaran, tolere edilemeyen gerilimin bedenin savunma sistemini zayıflattığı ve bu durumun da kapalı ve bastırılmış kıymetli hastalıkların ortaya çıkmasına sebebiyet verdiği görüşünü doğrular niteliktedir.
Bireylerin gerilime karşı ürettikleri reaksiyonlar çok çeşitli ve değişiktir. Bunun sebebi ise bireylerin farklı hayatlarının, farklı tecrübelerinin olması ve kanılarının reaksiyon verme hallerinin farklı oluşudur. Bireyler gerilime karşı savaşlarında yaşadıkları olumlu-olumsuz tecrübelerden yani farklı gerilim kaynaklarından faydalanarak reaksiyon verirler. Gerilim verici uyaranlara karşı ruhsal reaksiyonun şekillenmesi ve olayı tehdit olarak değerlendirmesinde bireye bağlı eğilimler, zihinsel kapasite, geçmiş yaşantı ve deneyimler kıymetli rol oynar. Bilhassa gerilimin yararlı duruma dönüşmesinde bireyin geçmiş yaşantısı rol oynar.