Safra Kesesi Taşları Nasıl Oluşur ?
Safra, bir sindirim salgısı olup karaciğerden salgılanır. Günde yaklaşık 1500 ml. civarında safra salgılanır. Salgılanan bu safranın 1/5’i safra kesesine işlenmek ve safra asitlerinden zenginleştirilmek üzere geçerken 4/5’ü karaciğerden çıkan safra kanalları ile ana safra kanalına (koledok) ve oradan da oniki parmak barsağına (duodenum) boşaltılır. Safra kesesi içerisinde içerik olarak zenginleşen ve yoğunluğu bir ölçü artan safra da yeniden ince bir kanalla ana safra kanalına (koledok) boşalır. Ana safra kanalı (koledok), oniki parmak barsağına boşalmadan çabucak evvel pankreas da ince bir kanalla buraya açılarak, pankreas salgısı ve içerisindeki sindirim enzimleri de bu yolla oniki parmak barsağına dökülmektedir. Tam bu noktada fonksiyonel bir kapak mekanizması olup bu sayede barsak içerisinde azık parçacıkları barsaktan bu ana safra kanalına geçememekte, yukarıda saydığımız sindirim salgıları ise barsağa dökülebilmektedir. Tüm bu akış şemaları aşağıdaki fotoğrafta temsili olarak gösterilmektedir.
Safra kesesi esas olarak ağır zincirli yağların sindiriminden sorumludur. Safranın akışkanlığının yavaşlaması yahut safra içeriğinin ağırlaşması safra kesesi içerisinde çamur ve taş oluşması ile sonuçlanır. Hatun olmak, 40 yaşın üzerinde olmak, kilolu olmak, çok veladet yapmak, ailede bu illetlerin bulunması, yüksek kolesterol seviyeleri, herediter sferositoz üzere kan marazları bulunması üzere birtakım risk faktörleri de mevcuttur. Yiyeceklerin taş oluşumuna direkt bir eği yoktur. Safra taşlarının %80’i kolesterol taşlarıdır. Fakat yeniden de yağ yüklü beslenmeden kaçınılması gerekir.
Safra Kesesi Taşının belirtileri Nelerdir ?
Safra kesesi taşı bulunan insanların büyük çoğunluğunda rastgele bir belirti görülmez. Safra taşı oluşumu başladıktan sonra taşların sayısı ve büyüklüğü artarken çoklukla rastgele bir yakınmaya yol açmazlar. Bu nedenle safra taşları "sessiz" bir sıhhat sorunu olarak kabul edilir. Ama safra taşı olan hastaların %20-30'u birtakım belirtiler yaşayabilir ve belirtiler ortaya çıktığında şiddetlenme eğilimindedir. 40 yaş ve üzeri bayanlarda erkeklere orantıyla daha sık görülen safra kesesi taşı yiyeceklerden alınan yağın sindirilmesinde dertlere yol açar. Bu nedenle münhasıran yağlı bir yemek sonrası yaşanan çok şişkinlik ve karın kesiminden başlayarak omuza vuran ağrılar safra kesesi taşı belirtisi olabilir.
Safra Kesesi Taşlarının Komplikasyonları Nelerdir?
Safra kesesi taşları; safra kesesinin iltihaplanması, safra kanalına taşın düşmesiyle gelişen tıkanma sarılığı, tüm safra kanallarının ve pankreasın iltihaplanması üzere çok önemli birçok illete da neden olabiliyor. Hastalarda oluşan yakınmalar umumiyetle karın sağ-üst kısmında ağrı, bu ağrının sağa akıllıca yayılması ve sırtta sağ tarafta da hissedilmesi, bulantı ve bazen kusma atakları formundadır.
İltihaplanma varsa tabloya ateş de eklenir. Bu ağrılı ataklar çoklukla yağlı ağır bir yemeğin akabinde başlar ve 1-5 saat civarında seyreder.
Safra kesesi taşlarının gayri yol açtığı hastalık daha seyrek olarak da safra kesesinde bulunan büyük bir taşın kese duvarını uzun vadede delerek, bağırsağa geçmesi ve ince bağırsağın dar bir noktasında mekanik tıkanmaya neden olması bir öbür komplikasyondur. Doğal seyri esnasında giderek büyüyen ve sayıları artan safra taşları mütemadi olarak safra kesesinin iç cidarını tahriş, kronik bir iltihap biçimindeki tablonun giderek kansere dönüşme riskini de arttırır. Mahsusen 2–3 cm'lik boyutları aşan taş olgularında bu risk yüksektir.
Safra Kesesi Taşlarında Tanı
Marazın tanısı; tipik muayene bulgularıyla birlikte kan, idrar, gaita tetkikleri ve ultrasonografi (US) ile konulur. Bu tetkiklerle yüzde 100'e yakın kesin teşhise ulaşılabilir. Seyrek olarak bilgisayarlı tomografi, MRI üzere sair görüntüleme tekniklerine başvurulur. Ayrıyeten safra kanalında bulunan taşlar için ultrason dışında ERCP dediğimiz endoskopik teşebbüslerden hem tanı hem de tedavide yararlanılır.
Safra kesesi taşının neden olduğu ağrılar umumiyetle karnın sağ üst bucağında (kaburgaların alt bölgesinde) yahut karnın acilen üstünde orta nahiyede ağırlaşır.
Ağrı şiddetlendikçe sırt yerine ve karnın umumuna yayılabilir. Bu ağrılar daimdir ve 10-15 dakikadan 1-2 saat varan müddetlerde devam edebilir.
Safra Kesesi Taşlarının Tedavisinde Tek yol Ameliyat mı ?
Şikayete sebep olan safra kesesi taşlarında tedavi cerrahidir. Şayet ameliyat edilmezler ise taşlar safra kesesinden çıkıp ana safra kanalında tıkanmaya, münasebetiyle sarılığa yol açabilirler. Bazen AKUT pankreatit denilen pankreas iltihaplarına neden olabilirler. Biraz daha büyük taşlar, safra kesesinin çıkışını tıkayarak safra kesesinin şişmesine ve iltihabına sebep olurlar ki bu durum acil ameliyat gerektirebilir. Safra taşları, safra kesesinin bir illetidir. Yalnızca taşlar alınacak olsa bir mühlet sonra birebir taşlar tekrar oluşur. Ayrıyeten safra kesesi olmadan da sıradan hayatımızı devam ettirebiliriz. Bu nedenle yalnızca safra kesesindeki taşların alınması halinde bir tedavi yoktur. Safra kesesi ve taşlar birlikte alınır. Günümüzde safra kesesi taşlarında en tutarlı ameliyat formu laparoskopik metottur. Halk arasında gizli ameliyat bıçaksız kansız ameliyat da denilen sistemdir. Laparoskopik safra kesesi ameliyatlarında olağanda karın duvarına 0,5-1 cm çapında 3-4 delik açılmaktadır. Böylece ameliyattan sonra hasta süratle sıradan hayatına dönebilmektedir. Mahsusen şişman hastalarda, diabeti olanlarda yara güzelleşme meseleleri açısından laparoskopik operasyonlar çok avantajlıdır. Safra kesesinde iltihaplanma, kanala taş düşmesi vb. komplikasyonlar ortaya çıktığında laparoskopik ameliyat talihi azalır. Lakin bunlar olmadığında ameliyatın laparoskopik olarak tamamlanma mümkünlüğü %95 üzerindedir.
Laparoskopik ameliyat inançlı midir ?
Gelişen teknoloji ve artan cerrah deneyimiyle birlikte laparoskopik ameliyatlar birçok ameliyatta altın standart olma yolundadır. Tekniğin güvenilirliğinin ve uygulanabilirliğinin yanı sıra, ameliyat sonrası daha az ağrı ve daha erken günlük hayata dönüş üzere avantajları da olur. Tek kesiden laparoskopik cerrahi pratikleri yeni başlayan bir metottur.
Ameliyat, açık mı örtük mı ?
Karın içinde yapılan süreçler her iki yolda de aslında farklı değildir. Safra kesesi ilişkilerinden ayrılarak çıkarılır. Aradaki fark karın duvarındaki işlemdedir. Açık ameliyatlarda karın duvarında nispeten büyük bir kesi yapılır. Ameliyat sonrası hastanede daha çokça kalmak gerekir. Güzelleşme vadesi daha uzundur. Günlük hayata dönüş daha uzun vakitte olur ve büyük bir kesi izi vardır. Laparoskopik tekniklerde ise karın duvarındaki 0.5-1 cm uzunluğundaki 3-4 adet delikten ameliyat yapılır. Münasebetiyle laparoskopik usul estetik açıdan açık ameliyatlardan üstündür. Hastanede daha az kalınır. Günlük hayata erkenden dönüş mümkündür. Ameliyat sonrası ağrı daha azdır.
Safra, bir sindirim salgısı olup karaciğerden salgılanır. Günde yaklaşık 1500 ml. civarında safra salgılanır. Salgılanan bu safranın 1/5’i safra kesesine işlenmek ve safra asitlerinden zenginleştirilmek üzere geçerken 4/5’ü karaciğerden çıkan safra kanalları ile ana safra kanalına (koledok) ve oradan da oniki parmak barsağına (duodenum) boşaltılır. Safra kesesi içerisinde içerik olarak zenginleşen ve yoğunluğu bir ölçü artan safra da yeniden ince bir kanalla ana safra kanalına (koledok) boşalır. Ana safra kanalı (koledok), oniki parmak barsağına boşalmadan çabucak evvel pankreas da ince bir kanalla buraya açılarak, pankreas salgısı ve içerisindeki sindirim enzimleri de bu yolla oniki parmak barsağına dökülmektedir. Tam bu noktada fonksiyonel bir kapak mekanizması olup bu sayede barsak içerisinde azık parçacıkları barsaktan bu ana safra kanalına geçememekte, yukarıda saydığımız sindirim salgıları ise barsağa dökülebilmektedir. Tüm bu akış şemaları aşağıdaki fotoğrafta temsili olarak gösterilmektedir.
Safra kesesi esas olarak ağır zincirli yağların sindiriminden sorumludur. Safranın akışkanlığının yavaşlaması yahut safra içeriğinin ağırlaşması safra kesesi içerisinde çamur ve taş oluşması ile sonuçlanır. Hatun olmak, 40 yaşın üzerinde olmak, kilolu olmak, çok veladet yapmak, ailede bu illetlerin bulunması, yüksek kolesterol seviyeleri, herediter sferositoz üzere kan marazları bulunması üzere birtakım risk faktörleri de mevcuttur. Yiyeceklerin taş oluşumuna direkt bir eği yoktur. Safra taşlarının %80’i kolesterol taşlarıdır. Fakat yeniden de yağ yüklü beslenmeden kaçınılması gerekir.
Safra Kesesi Taşının belirtileri Nelerdir ?
Safra kesesi taşı bulunan insanların büyük çoğunluğunda rastgele bir belirti görülmez. Safra taşı oluşumu başladıktan sonra taşların sayısı ve büyüklüğü artarken çoklukla rastgele bir yakınmaya yol açmazlar. Bu nedenle safra taşları "sessiz" bir sıhhat sorunu olarak kabul edilir. Ama safra taşı olan hastaların %20-30'u birtakım belirtiler yaşayabilir ve belirtiler ortaya çıktığında şiddetlenme eğilimindedir. 40 yaş ve üzeri bayanlarda erkeklere orantıyla daha sık görülen safra kesesi taşı yiyeceklerden alınan yağın sindirilmesinde dertlere yol açar. Bu nedenle münhasıran yağlı bir yemek sonrası yaşanan çok şişkinlik ve karın kesiminden başlayarak omuza vuran ağrılar safra kesesi taşı belirtisi olabilir.
Safra Kesesi Taşlarının Komplikasyonları Nelerdir?
Safra kesesi taşları; safra kesesinin iltihaplanması, safra kanalına taşın düşmesiyle gelişen tıkanma sarılığı, tüm safra kanallarının ve pankreasın iltihaplanması üzere çok önemli birçok illete da neden olabiliyor. Hastalarda oluşan yakınmalar umumiyetle karın sağ-üst kısmında ağrı, bu ağrının sağa akıllıca yayılması ve sırtta sağ tarafta da hissedilmesi, bulantı ve bazen kusma atakları formundadır.
İltihaplanma varsa tabloya ateş de eklenir. Bu ağrılı ataklar çoklukla yağlı ağır bir yemeğin akabinde başlar ve 1-5 saat civarında seyreder.
Safra kesesi taşlarının gayri yol açtığı hastalık daha seyrek olarak da safra kesesinde bulunan büyük bir taşın kese duvarını uzun vadede delerek, bağırsağa geçmesi ve ince bağırsağın dar bir noktasında mekanik tıkanmaya neden olması bir öbür komplikasyondur. Doğal seyri esnasında giderek büyüyen ve sayıları artan safra taşları mütemadi olarak safra kesesinin iç cidarını tahriş, kronik bir iltihap biçimindeki tablonun giderek kansere dönüşme riskini de arttırır. Mahsusen 2–3 cm'lik boyutları aşan taş olgularında bu risk yüksektir.
Safra Kesesi Taşlarında Tanı
Marazın tanısı; tipik muayene bulgularıyla birlikte kan, idrar, gaita tetkikleri ve ultrasonografi (US) ile konulur. Bu tetkiklerle yüzde 100'e yakın kesin teşhise ulaşılabilir. Seyrek olarak bilgisayarlı tomografi, MRI üzere sair görüntüleme tekniklerine başvurulur. Ayrıyeten safra kanalında bulunan taşlar için ultrason dışında ERCP dediğimiz endoskopik teşebbüslerden hem tanı hem de tedavide yararlanılır.
Safra kesesi taşının neden olduğu ağrılar umumiyetle karnın sağ üst bucağında (kaburgaların alt bölgesinde) yahut karnın acilen üstünde orta nahiyede ağırlaşır.
Ağrı şiddetlendikçe sırt yerine ve karnın umumuna yayılabilir. Bu ağrılar daimdir ve 10-15 dakikadan 1-2 saat varan müddetlerde devam edebilir.
Safra Kesesi Taşlarının Tedavisinde Tek yol Ameliyat mı ?
Şikayete sebep olan safra kesesi taşlarında tedavi cerrahidir. Şayet ameliyat edilmezler ise taşlar safra kesesinden çıkıp ana safra kanalında tıkanmaya, münasebetiyle sarılığa yol açabilirler. Bazen AKUT pankreatit denilen pankreas iltihaplarına neden olabilirler. Biraz daha büyük taşlar, safra kesesinin çıkışını tıkayarak safra kesesinin şişmesine ve iltihabına sebep olurlar ki bu durum acil ameliyat gerektirebilir. Safra taşları, safra kesesinin bir illetidir. Yalnızca taşlar alınacak olsa bir mühlet sonra birebir taşlar tekrar oluşur. Ayrıyeten safra kesesi olmadan da sıradan hayatımızı devam ettirebiliriz. Bu nedenle yalnızca safra kesesindeki taşların alınması halinde bir tedavi yoktur. Safra kesesi ve taşlar birlikte alınır. Günümüzde safra kesesi taşlarında en tutarlı ameliyat formu laparoskopik metottur. Halk arasında gizli ameliyat bıçaksız kansız ameliyat da denilen sistemdir. Laparoskopik safra kesesi ameliyatlarında olağanda karın duvarına 0,5-1 cm çapında 3-4 delik açılmaktadır. Böylece ameliyattan sonra hasta süratle sıradan hayatına dönebilmektedir. Mahsusen şişman hastalarda, diabeti olanlarda yara güzelleşme meseleleri açısından laparoskopik operasyonlar çok avantajlıdır. Safra kesesinde iltihaplanma, kanala taş düşmesi vb. komplikasyonlar ortaya çıktığında laparoskopik ameliyat talihi azalır. Lakin bunlar olmadığında ameliyatın laparoskopik olarak tamamlanma mümkünlüğü %95 üzerindedir.
Laparoskopik ameliyat inançlı midir ?
Gelişen teknoloji ve artan cerrah deneyimiyle birlikte laparoskopik ameliyatlar birçok ameliyatta altın standart olma yolundadır. Tekniğin güvenilirliğinin ve uygulanabilirliğinin yanı sıra, ameliyat sonrası daha az ağrı ve daha erken günlük hayata dönüş üzere avantajları da olur. Tek kesiden laparoskopik cerrahi pratikleri yeni başlayan bir metottur.
Ameliyat, açık mı örtük mı ?
Karın içinde yapılan süreçler her iki yolda de aslında farklı değildir. Safra kesesi ilişkilerinden ayrılarak çıkarılır. Aradaki fark karın duvarındaki işlemdedir. Açık ameliyatlarda karın duvarında nispeten büyük bir kesi yapılır. Ameliyat sonrası hastanede daha çokça kalmak gerekir. Güzelleşme vadesi daha uzundur. Günlük hayata dönüş daha uzun vakitte olur ve büyük bir kesi izi vardır. Laparoskopik tekniklerde ise karın duvarındaki 0.5-1 cm uzunluğundaki 3-4 adet delikten ameliyat yapılır. Münasebetiyle laparoskopik usul estetik açıdan açık ameliyatlardan üstündür. Hastanede daha az kalınır. Günlük hayata erkenden dönüş mümkündür. Ameliyat sonrası ağrı daha azdır.