Hamilelik ana ve bebek sıhhatini bir arada etkileyen bir süreçtir elbet. Ana, beslenmesinden fizikî aktivitesine, ruhsal durumundan vücut tartısına, ilaç tasarrufundan alkol ve sigara tasarrufuna kadar hayatındaki tüm detaylarda bebeğinin gelişimi etkileyebilecek bahislere dikkat etmelidir. Günümüzde, ananın gebeyken dinlediği müzik üslubunun bebeğin ruhsal gelişimde rol oynadığı belirtilmektedir. Bu türlü bir durumda ana beslenmesinin bebek için ne kadar değerli olduğu elbet bir gerçektir.
Ananın besin seçimlerinin hamilelik sürecinde çok değerli olduğunu, sahih beslenmenin bebeğin sağlıklı gelişimini sağladığını, birçok hastalık riskini azalttığını bilmekteyiz. Ancak bilinmesi gereken çok değerli bir bahis, hamilelik öncesi beslenme durumunun da hamileliğe yansıdığıdır. Hamilelik öncesi periyottaki vücudun sıhhat durumunu etkileyen en büyük etmenlerden biri beslenmemizdir. Vitamin ve mineraller açısından vücut depoları hamilelikte bebek için kullanılmaları için kâfi olmalıdır. Hamilelik vadesinde alınan ek vitamin minerallerin bebeğe en uygun formda yarar sağlayabilmesi için ananın vücut depolarının yerinde olması kıymetlidir.
Çocukluk yaşlarda ve adölesan devirde beslenme durumu ileriki yaşlardaki sıhhat durumunu etkileyen etmenlerdendir. Bu yaşlarda zayıf ve istikrarsız beslenen geleceğin valideleri, hamilelik devirlerinde de problemler yaşayabilmektedir.
Hamilelik öncesi devirde beslenmeyi etkileyebilecek risk faktörlerini ana adayı gözden geçirmeli, hamileliğin planlanma devrinde bu risk faktörlerine yönelik tedbirler belirlenmelidir. Risk faktörlerini şu formda sıralayabiliriz;
Anemi
Kronik yahut metabolik marazlar
Besin olmayan yiyecek tüketimi
Beslenme bozuklukları
Çokça egzersiz
Besin desteklerinin çokça tasarrufu
Besin alerjisi
HIV/AIDS
Hormon eksikliği
Eğitim azlığı
Gelir azlığı
Motivasyon eksikliği
Beslenme malumatının azlığı
Uzun devir veladet denetim hapı tasarrufu
Obezite
Sonlu diyet biçimleri
Sigara, alkol, unsur tasarrufu
Zayıflık
Şişmanlık yahut ölçüsüz zayıflık durumu üreme ve hamilelik periyodu üzerinde değerli noktada tesirlidir. Sıradan vücut tartısının %10-15 altında olmanın, alışılagelmiş vücut yağının da 1/3 nispetinde kaybetmeye neden olduğu belirlenmiştir ve durum anormal menstural işleve neden olacağından doğurganlığa olumsuz tesir edecektir. Bu nedenle zayıf bir vücuda sahip olma konusunda bayanlar bilinçli olmalıdır. Maksat vücut yükü; sağlıklı, birebir uzunluk ve yaşta iki bayan için her devir tıpkı değildir. Vücut yağ nispeti, sağlıklı vücut yükünün belirleyicilerindendir.
Şişmanlık da hamilelik sürecinde ana sıhhati kadar bebek sıhhatini olumsuz etkileyen bir durumdur. Gestasyonel diyabet ( gebelikte görülen şeker hastalığı) gelişiminin şişman/ obez gebelerde sıklıkla görüldüğü bilinmektedir. Gebelikte şeker illetinin gelişmesi bebeğin kan şeker seviyesine yansıyacağı üzere, yüksek veladet yüklü veladetine da neden olabilmektedir. Yapılan araştırmalar yüksek veladet tartısının obezite riskinin artmasında tesirli olduğunu göstermektedir.
Şişman bayanlar, hamilelik öncesinde istikrarlı ve yerinde beslenme ile olağan kilosuna ulaşmayı hedeflemelidir. Hamilelik sırasında kilo vermek katiyen hakikat değildir. Hamilelik periyodunda beslenme hali bebeğin ana karnında büyüme ve gelişmesini etkileyen en değerli etmenlerdendir. Bebeğin birçok illete yatkınlığını belirleyen süreç ana karnında başlarken, dimağ gelişiminin kıymetli kısmı doğumdan evvel tamamlanmaktadır. Bu nedenle kilo verme yahut almama eğiliminde olan validelerin ehliyetsiz beslenme sonucu bebeklerinin sıhhatlerini tehlikeye atacaklarını unutmamalıdırlar.
Hamileliğe şişman başlayan ana adaylarının sıradan kilolarından kaç kilo fazlalarının olduğu da değerlidir. Hamilelik sürecinde az kilo almaları sağlanarak hamilelik devri bitirilir.
Folik asit
Hamilelik öncesi periyotta folik asit alım seviyesi, bebekte nöral tüp defektini (bebeğin dimağ ve omurilik yapılanmasındaki bozukluk) etkileyen en kıymetli etmenlerdendir.
Günlük 0.4 mg folik asit alımı gereksinimi karşılamaktadır. Folik asit besinlerle de alınabilir ama bayanlarda alım seviyesi değerli olduğundan suplement olarak 0.4 mg/gün alımı önerilmektedir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler, karaciğer, yumurta, brokoli, bezelye, kuru fasulye, fıstık, badem ve maya folik asitin değerli kaynaklarıdır. Taze sebzelerin saklama koşullarına bağlı folik asit kaybı 3 günde %70’e çıkabilir. Münhasıran meskende dondurulmuş zerzevat ve meyvelerde, uzun mühlet buzdolabında saklandıktan sonra tüketilen zerzevat ve meyvelerde folik asit kaybı çok ziyadedir.
Sigara içimi, alkol tüketimi, veladet denetim hapı tasarrufu üzere davranışsal faktörler de vücut folik asit seviyesini etkilemektedir.
Demir
Hamilelik öncesi periyottan itibaren demir içeriği düşük, bitkisel yiyeceklerin yükte olduğu, tek istikametli beslenme şeklini alışkanlık haline getirmiş bayanlarda demir eksikliği sık görülmektedir. Bu validelerin bebeklerinin düşük veladet ağılıklı yahut prematüre olma riskleri yüksek belirlenmiştir.
Son devirlerde al et tüketilmemesi gereken bir yiyecek olarak gösterilmektedir. Meğer al et tüketim sıklığı ve ölçüsü hakikat olduğu taktirde kaliteli protein, demir, çinko, B12 vitamininin değerli kaynağıdır. Aneminin sık görüldüğü devletimizde al et tüketiminin kıymetli olduğunu bilinmelidir lakin tüketim sıklığı haftada 2 sefer olacak biçimde tüketilmelidir. Karaciğer, al et, tavuk, balık, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, kuru kayısı, pekmez, kurubaklagil, tahıllar, kuruyemişler demirin kaynaklarıdır.
Demirin yiyeceklerde ne kadar bulunduğundan çok vücut tarafından kullanılabilirliği değerlidir. Bu nedenle demirin en değerli kaynağı et ve eserleridir. C vitamini demirin vücutta kullanılmasında yardımcı bir etmenken, kalsiyum, yüksek ölçüde posa, tahıllarda fitat isimli bileşen, kafein, çayda tanen vb. bileşenler demirin emilimini engellemektedir. Bu nedenle münhasıran demir eksikliği oluşmuş hatunlar, demir kaynaklarını tüketirken birebir anda süt ve eserlerini, kafein içerikli kahve, koyu çay tüketmemeye, ekmeklerini kepek ekmeği konumuna yulaf, tam buğday ekmeği tüketmeye ve yemeklerinin yanında zerzevat, meyve üzere C vitamini kaynaklarını tüketmeye dikkat etmelidirler.
Kalsiyum
Kalsiyum özellikler bayanlar için çok değerlidir. Vücutta kalsiyum seviyesinin ehliyetli bulunması hamilelik devrinde bebeğin kalsiyum tasarrufunun arttığı aylarda anayı korur. Gebelikte dişlerin yapılarının bozulması analara en somut belirtiyi verir bu bahiste.
Günlük kalsiyum muhtaçlığı yetişkinler için 1000mg/ gün olarak belirlenmiştir. Bu ölçüde kalsiyumu günlük beslenmemizde 2 porsiyon süt/ yoğurt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, kurubaklagil tüketerek kıymetli ölçüde karşılayabiliriz. Gebelik planlanması periyodunda yahut hamilelikte, emziklilikte tabip denetiminde ek kalsiyum alarak artan gereksinimi karşılayabiliriz.
Her bayanın hamilelik devrine aday olduğu kabul edilmektedir. Öyleyse hamilelik başlamadan, diyetisyene başvurulması, beslenmenin yanlışsız, ferdî gereksinmelere münasebetli, ehil ve istikrarlı beslenme açısından çok değerlidir.
Ananın besin seçimlerinin hamilelik sürecinde çok değerli olduğunu, sahih beslenmenin bebeğin sağlıklı gelişimini sağladığını, birçok hastalık riskini azalttığını bilmekteyiz. Ancak bilinmesi gereken çok değerli bir bahis, hamilelik öncesi beslenme durumunun da hamileliğe yansıdığıdır. Hamilelik öncesi periyottaki vücudun sıhhat durumunu etkileyen en büyük etmenlerden biri beslenmemizdir. Vitamin ve mineraller açısından vücut depoları hamilelikte bebek için kullanılmaları için kâfi olmalıdır. Hamilelik vadesinde alınan ek vitamin minerallerin bebeğe en uygun formda yarar sağlayabilmesi için ananın vücut depolarının yerinde olması kıymetlidir.
Çocukluk yaşlarda ve adölesan devirde beslenme durumu ileriki yaşlardaki sıhhat durumunu etkileyen etmenlerdendir. Bu yaşlarda zayıf ve istikrarsız beslenen geleceğin valideleri, hamilelik devirlerinde de problemler yaşayabilmektedir.
Hamilelik öncesi devirde beslenmeyi etkileyebilecek risk faktörlerini ana adayı gözden geçirmeli, hamileliğin planlanma devrinde bu risk faktörlerine yönelik tedbirler belirlenmelidir. Risk faktörlerini şu formda sıralayabiliriz;
Anemi
Kronik yahut metabolik marazlar
Besin olmayan yiyecek tüketimi
Beslenme bozuklukları
Çokça egzersiz
Besin desteklerinin çokça tasarrufu
Besin alerjisi
HIV/AIDS
Hormon eksikliği
Eğitim azlığı
Gelir azlığı
Motivasyon eksikliği
Beslenme malumatının azlığı
Uzun devir veladet denetim hapı tasarrufu
Obezite
Sonlu diyet biçimleri
Sigara, alkol, unsur tasarrufu
Zayıflık
Şişmanlık yahut ölçüsüz zayıflık durumu üreme ve hamilelik periyodu üzerinde değerli noktada tesirlidir. Sıradan vücut tartısının %10-15 altında olmanın, alışılagelmiş vücut yağının da 1/3 nispetinde kaybetmeye neden olduğu belirlenmiştir ve durum anormal menstural işleve neden olacağından doğurganlığa olumsuz tesir edecektir. Bu nedenle zayıf bir vücuda sahip olma konusunda bayanlar bilinçli olmalıdır. Maksat vücut yükü; sağlıklı, birebir uzunluk ve yaşta iki bayan için her devir tıpkı değildir. Vücut yağ nispeti, sağlıklı vücut yükünün belirleyicilerindendir.
Şişmanlık da hamilelik sürecinde ana sıhhati kadar bebek sıhhatini olumsuz etkileyen bir durumdur. Gestasyonel diyabet ( gebelikte görülen şeker hastalığı) gelişiminin şişman/ obez gebelerde sıklıkla görüldüğü bilinmektedir. Gebelikte şeker illetinin gelişmesi bebeğin kan şeker seviyesine yansıyacağı üzere, yüksek veladet yüklü veladetine da neden olabilmektedir. Yapılan araştırmalar yüksek veladet tartısının obezite riskinin artmasında tesirli olduğunu göstermektedir.
Şişman bayanlar, hamilelik öncesinde istikrarlı ve yerinde beslenme ile olağan kilosuna ulaşmayı hedeflemelidir. Hamilelik sırasında kilo vermek katiyen hakikat değildir. Hamilelik periyodunda beslenme hali bebeğin ana karnında büyüme ve gelişmesini etkileyen en değerli etmenlerdendir. Bebeğin birçok illete yatkınlığını belirleyen süreç ana karnında başlarken, dimağ gelişiminin kıymetli kısmı doğumdan evvel tamamlanmaktadır. Bu nedenle kilo verme yahut almama eğiliminde olan validelerin ehliyetsiz beslenme sonucu bebeklerinin sıhhatlerini tehlikeye atacaklarını unutmamalıdırlar.
Hamileliğe şişman başlayan ana adaylarının sıradan kilolarından kaç kilo fazlalarının olduğu da değerlidir. Hamilelik sürecinde az kilo almaları sağlanarak hamilelik devri bitirilir.
Folik asit
Hamilelik öncesi periyotta folik asit alım seviyesi, bebekte nöral tüp defektini (bebeğin dimağ ve omurilik yapılanmasındaki bozukluk) etkileyen en kıymetli etmenlerdendir.
Günlük 0.4 mg folik asit alımı gereksinimi karşılamaktadır. Folik asit besinlerle de alınabilir ama bayanlarda alım seviyesi değerli olduğundan suplement olarak 0.4 mg/gün alımı önerilmektedir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler, karaciğer, yumurta, brokoli, bezelye, kuru fasulye, fıstık, badem ve maya folik asitin değerli kaynaklarıdır. Taze sebzelerin saklama koşullarına bağlı folik asit kaybı 3 günde %70’e çıkabilir. Münhasıran meskende dondurulmuş zerzevat ve meyvelerde, uzun mühlet buzdolabında saklandıktan sonra tüketilen zerzevat ve meyvelerde folik asit kaybı çok ziyadedir.
Sigara içimi, alkol tüketimi, veladet denetim hapı tasarrufu üzere davranışsal faktörler de vücut folik asit seviyesini etkilemektedir.
Demir
Hamilelik öncesi periyottan itibaren demir içeriği düşük, bitkisel yiyeceklerin yükte olduğu, tek istikametli beslenme şeklini alışkanlık haline getirmiş bayanlarda demir eksikliği sık görülmektedir. Bu validelerin bebeklerinin düşük veladet ağılıklı yahut prematüre olma riskleri yüksek belirlenmiştir.
Son devirlerde al et tüketilmemesi gereken bir yiyecek olarak gösterilmektedir. Meğer al et tüketim sıklığı ve ölçüsü hakikat olduğu taktirde kaliteli protein, demir, çinko, B12 vitamininin değerli kaynağıdır. Aneminin sık görüldüğü devletimizde al et tüketiminin kıymetli olduğunu bilinmelidir lakin tüketim sıklığı haftada 2 sefer olacak biçimde tüketilmelidir. Karaciğer, al et, tavuk, balık, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, kuru kayısı, pekmez, kurubaklagil, tahıllar, kuruyemişler demirin kaynaklarıdır.
Demirin yiyeceklerde ne kadar bulunduğundan çok vücut tarafından kullanılabilirliği değerlidir. Bu nedenle demirin en değerli kaynağı et ve eserleridir. C vitamini demirin vücutta kullanılmasında yardımcı bir etmenken, kalsiyum, yüksek ölçüde posa, tahıllarda fitat isimli bileşen, kafein, çayda tanen vb. bileşenler demirin emilimini engellemektedir. Bu nedenle münhasıran demir eksikliği oluşmuş hatunlar, demir kaynaklarını tüketirken birebir anda süt ve eserlerini, kafein içerikli kahve, koyu çay tüketmemeye, ekmeklerini kepek ekmeği konumuna yulaf, tam buğday ekmeği tüketmeye ve yemeklerinin yanında zerzevat, meyve üzere C vitamini kaynaklarını tüketmeye dikkat etmelidirler.
Kalsiyum
Kalsiyum özellikler bayanlar için çok değerlidir. Vücutta kalsiyum seviyesinin ehliyetli bulunması hamilelik devrinde bebeğin kalsiyum tasarrufunun arttığı aylarda anayı korur. Gebelikte dişlerin yapılarının bozulması analara en somut belirtiyi verir bu bahiste.
Günlük kalsiyum muhtaçlığı yetişkinler için 1000mg/ gün olarak belirlenmiştir. Bu ölçüde kalsiyumu günlük beslenmemizde 2 porsiyon süt/ yoğurt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, kurubaklagil tüketerek kıymetli ölçüde karşılayabiliriz. Gebelik planlanması periyodunda yahut hamilelikte, emziklilikte tabip denetiminde ek kalsiyum alarak artan gereksinimi karşılayabiliriz.
Her bayanın hamilelik devrine aday olduğu kabul edilmektedir. Öyleyse hamilelik başlamadan, diyetisyene başvurulması, beslenmenin yanlışsız, ferdî gereksinmelere münasebetli, ehil ve istikrarlı beslenme açısından çok değerlidir.