Dünyanın Günlük Hareketi ve Sonuçları Nelerdir?
Dünyanın Günlük Hareketi ve Sonuçları
Dünya batıdan doğuya dönerek bir turunu 24 saatte tamamlar. Buna eksen hareketi denir.
Dünyanın bu 24 saatte tamamlamış olduğu hareket bizim için önemli olan bazı eksen hareketlerine ve bunun sonuçlarına dikkat çekmemizi sağlamıştır. Bunlar ise:
1.Gece gündüz olayı ardalanır (birbirini takip eder).
2.Güneş ışınlarının düşme açısı günün her saatine göre değişir. (Buna bağlı olarak cisimlerin gölge boyları gün içinde değişir.)
3.Yerel saat farkları oluşur.
4.Günlük sıcaklık farkları oluşur. Buna bağlı olarak
a)Meltem rüzgarları oluşur.
b)Mekanik çözülme olur (özellikle çöllerde ve karasal iklimlerde)
5.Sürekli rüzgarların esme yönünde sapmalar olur. (Bu sapma kuzey yarım kürede sağa güney yarım kürede soladır.)
6.Okyanus akıntılarında sapmalar ve halkalar olur.
7.Dinamik basınç merkezleri oluşur.
8.Yönler belirlenir.
9.Fotosentez meydana gelir.
10.Çizgisel hız ekvatordan kutuplara doğru azalır.(Aslında bu dünyanın şeklinin sonucudur.
Ama eğer dünya dönmemiş olsaydı her şey uygun olsa bile Çizgisel hız zaten ortaya çıkmayacaktı)
11.Ara yönler meydana gelir.
12.Güneşin ufuk düzlemi üzerindeki yüksekliği gün içinde değişir.
Not: Dünyanın günlük hareketi olmasaydı dünyanın yarısı Aşırı sıcak, diğeri ise aşırı soğuk olurdu.
Buna bağlı olarak şiddetli fırtına ve kasırgalar meydana gelirdi, yaşam olmazdı. Sadece termik basınç merkezleri oluşur idi.
13.Dönenceler çevresinde Dinamik basınç merkezleri oluşur.(30 DYB,60 DAB)
DÜNYANIN EKSENİ ÇEVRESİNDE DÖNÜŞÜNDEN DOĞAN HIZLAR
1)ÇİZGİSEL HIZ VE SONUÇLARI (Enleme bağlı)
Çizgisel hız en fazla Ekvator üzerindedir (1670 km/h) . Bu hız kutuplara doğru azalır. Bunun sonucunda;
Güneşin doğuş ve batış süresi kutuplara doğru uzar.
Atmosferin kalınlığı Ekvatorda fazla, kutuplarda azdır.(Savrulmanın sonucunda)
Ekvatorda yerçekimi az, kutuplarda fazladır.
Bu açıklamalara bağlı olarak:
A) güneşin doğmasını daha uzun seyretmek istiyen bir kişi Kutuplara; daha az seyretmek isteyen biri ise Ekvatora gitmek zorundadır.
B)Yerçekimi farklılık gösterir. Kutuplarda savrulma az olduğu için yerçekimi de kutuplarda fazladır.
2)AÇISAL HIZ VE SONUÇLARI (Boylama bağlı)
Açısal hız: Dairesel hareket yapan bir cismin birim zamanda taradığı açıya denir.
Dünyanın açısal hızı; 24 saatte: 360° döner:1 saatte 360/24= 15° Buna bağlı olarak 4 dakikada: 1° dir
Not: Açısal hız her enlemde aynıdır. Açısal hız sonucunda yerel saat farkları oluşur.
Dünyanın Günlük Hareketi ve Sonuçları
Dünya batıdan doğuya dönerek bir turunu 24 saatte tamamlar. Buna eksen hareketi denir.
Dünyanın bu 24 saatte tamamlamış olduğu hareket bizim için önemli olan bazı eksen hareketlerine ve bunun sonuçlarına dikkat çekmemizi sağlamıştır. Bunlar ise:
1.Gece gündüz olayı ardalanır (birbirini takip eder).
2.Güneş ışınlarının düşme açısı günün her saatine göre değişir. (Buna bağlı olarak cisimlerin gölge boyları gün içinde değişir.)
3.Yerel saat farkları oluşur.
4.Günlük sıcaklık farkları oluşur. Buna bağlı olarak
a)Meltem rüzgarları oluşur.
b)Mekanik çözülme olur (özellikle çöllerde ve karasal iklimlerde)
5.Sürekli rüzgarların esme yönünde sapmalar olur. (Bu sapma kuzey yarım kürede sağa güney yarım kürede soladır.)
6.Okyanus akıntılarında sapmalar ve halkalar olur.
7.Dinamik basınç merkezleri oluşur.
8.Yönler belirlenir.
9.Fotosentez meydana gelir.
10.Çizgisel hız ekvatordan kutuplara doğru azalır.(Aslında bu dünyanın şeklinin sonucudur.
Ama eğer dünya dönmemiş olsaydı her şey uygun olsa bile Çizgisel hız zaten ortaya çıkmayacaktı)
11.Ara yönler meydana gelir.
12.Güneşin ufuk düzlemi üzerindeki yüksekliği gün içinde değişir.
Not: Dünyanın günlük hareketi olmasaydı dünyanın yarısı Aşırı sıcak, diğeri ise aşırı soğuk olurdu.
Buna bağlı olarak şiddetli fırtına ve kasırgalar meydana gelirdi, yaşam olmazdı. Sadece termik basınç merkezleri oluşur idi.
13.Dönenceler çevresinde Dinamik basınç merkezleri oluşur.(30 DYB,60 DAB)
DÜNYANIN EKSENİ ÇEVRESİNDE DÖNÜŞÜNDEN DOĞAN HIZLAR
1)ÇİZGİSEL HIZ VE SONUÇLARI (Enleme bağlı)
Çizgisel hız en fazla Ekvator üzerindedir (1670 km/h) . Bu hız kutuplara doğru azalır. Bunun sonucunda;
Güneşin doğuş ve batış süresi kutuplara doğru uzar.
Atmosferin kalınlığı Ekvatorda fazla, kutuplarda azdır.(Savrulmanın sonucunda)
Ekvatorda yerçekimi az, kutuplarda fazladır.
Bu açıklamalara bağlı olarak:
A) güneşin doğmasını daha uzun seyretmek istiyen bir kişi Kutuplara; daha az seyretmek isteyen biri ise Ekvatora gitmek zorundadır.
B)Yerçekimi farklılık gösterir. Kutuplarda savrulma az olduğu için yerçekimi de kutuplarda fazladır.
2)AÇISAL HIZ VE SONUÇLARI (Boylama bağlı)
Açısal hız: Dairesel hareket yapan bir cismin birim zamanda taradığı açıya denir.
Dünyanın açısal hızı; 24 saatte: 360° döner:1 saatte 360/24= 15° Buna bağlı olarak 4 dakikada: 1° dir
Not: Açısal hız her enlemde aynıdır. Açısal hız sonucunda yerel saat farkları oluşur.