Dış kulak iltihabı nedir?
Dış kulak iltihabı ya da otitis externa, kulak kepçesi ile kulak zarı arasındaki tüp olan dış kulak kanalının iltihaplanması durumudur. Genellikle "yüzücü kulağı" olarak adlandırılır; çünkü suya tekrar tekrar maruz kalmak kulak kanalını iltihaplanmaya karşı daha savunmasız hale getirir.
Dış kulak iltihabı belirtileri nelerdir?
Dış kulak iltihabında görülen belirtiler genellikle başlangıçta hafiftir. Ancak enfeksiyon tedavi edilmezse veya başka alanlara yayılırsa daha ciddi belirtilerle karşılaşılabilir. Genellikle hastalığın derecesine göre hafif, orta ve ileri evre şeklinde sınıflandırır.
HAFİF BELİRTİ VE BULGULAR
Dış kulak yolunda kaşıntı
Hafif kızarıklık
Kulak kepçesini çekmekle artan rahatsızlık hissi
Kulaktan berrak, kokusuz bir akıntı olması
ORTA DERECELİ İLTİHAPTA GÖRÜLEBİLEN BELİRTİLER
Kulak kanalında daha yoğun kaşıntı
Artan ağrı
Daha yoğun kızarıklık
Kulaktan fazla miktarda akıntı
İrin akıntısı
Dış kulak yolunda gelişen şişmeye bağlı kulakta dolgunluk hissi
Kulakta tıkanıklık
İşitmede azalma
İLERİ EVREDE GÖRÜLEBİLEN BELİRTİ VE BULGULAR
Yüz, boyun veya kulak çevresine yayılan şiddetli ağrı
Kulak kanalının tamamen tıkanması
Dış kulakta kızarıklık veya şişme
Boyunda bulunan lenf bezlerinde şişlik
Ateş
Dış kulak iltihabı belirtilerinden bir veya daha fazlasını yaşayan bireyler, belirtiler hafif olsa bile mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Çünkü iltihap ilerledikçe çevre dokulara yayılabilir ve daha ciddi ve tedavisi zor bir hastalığa dönüşebilir. Şiddetli kulak ağrısı ve ateş varsa derhal tıbbi yardım alınmalıdır.
DIŞ KULAK İLTİHABI NEDENLERİ
Dış kulak iltihabına neden olan ana faktör nem maruziyetidir. Yüzme, çok sık banyo yapmak veya çok sık duş almak dış kulak enfeksiyonuna neden olabilir. Kulak kanalının içinde kalan su, bakterilerin üremesi için uygun bir ortam oluşturur. Otitis eksterna en sık enfeksiyonlar nedeniyle gelişir. Enfeksiyonlar bazen mantar ya da virüs kaynaklı olmasına rağmen en sık olarak su ya da toprakta bulunan bakteriler tarafından oluşturulur. Fakat enfeksiyonlar dışında çeşitli bulaşıcı olmayan sistemik veya lokal cilt rahatsızlıkları ile de ilişkili olabilir. En sık rastlanan dış kulak iltihabı nedenleri arasında aşağıdakiler sayılabilir;
Kulak kanalını kaplayan ince deri tabakası çeşitli faktörlerin etkisiyle yaralanırsa, enfeksiyon ortaya çıkabilir. Yoğun kaşıma, kulaklık kullanma veya kulağı pamuklu çubukla temizleme gibi davranışlar bu hassas cilde zarar verebilir.
Kulakta üretilen kulak kiri asidik bir yapıda olduğu için burada oluşacak enfeksiyonlara karşı vücudun doğal savunma mekanizması şeklinde çalışır. Ancak neme ve çizilmeye sürekli maruz kalındığında kulak kiri tüketilir ve kulaklar enfeksiyona açık hale gelir.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol. , Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol. , seboreik dermatit, Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol. gibi hastalıkların komplikasyonu olarak dış kulak iltihabı görülebilir.
Tahrişe ya da alerjiye bağlı gelişen dermatitler dış kulak yolunda görülürse iltihaba neden olabilir. Alerjiye bağlı atopik dermatit dış kulakta genellikle kızarık, kaşıntılı, ödemli ve akıntılı bir iltihaba yol açar. Kontakt dermatit ise kulak kanalı cildinde sertleşme ve kalınlaşmaya neden olur. Her iki tip de ikincil bakteri enfeksiyonları ile komplike olabilir.
Dış kulak iltihabı için risk faktörleri nelerdir?
Dış kulak iltihabı riskini artırabilecek faktörlerden bazıları şunlardır:
Bakımlı bir havuzdan ziyade göl gibi yüksek bakteri barındıran sularda yüzme
Suyu daha kolay tutabilen dar bir kulak kanalına sahip olmak. Çocuklarda dış kulak kanalı daha dar olduğu için iltihap riski daha fazladır.
Kulak kanalının pamuklu çubuklarla veya diğer nesnelerle agresif bir şekilde temizlenmesi
Kulaklık veya işitme cihazı gibi cihazların kullanımı
Mücevher, saç spreyi veya saç boyaları gibi kimyasalların ciltte alerji veya tahrişe neden olması
Sedef hastalığı, lupus gibi sistemik hastalığı bulunanlar
Dış kulak iltihabı nasıl teşhis edilir?
Genellikle hastanın şikâyetleri ve kulak muayenesi ile dış kulak iltihabı aile hekimi tarafından kolay bir şekilde teşhis edilebilir. Enfeksiyon ileri bir aşamadaysa veya dirençliyse bir kulak burun boğaz uzmanı tarafından daha fazla değerlendirmeye ihtiyaç duyulabilir.
Kulak zarınızın hasar görmesi veya yırtılması durumunda aile hekimi hastayı bir kulak, burun ve boğaz uzmanına (KBB) yönlendirir. KBB uzmanı enfeksiyonun orta kulak kaynaklı olup olmadığını belirlemek için orta kulağın durumunu inceler. Bu kulak muayenesi önemlidir; çünkü dış kulak iltihabında uygulanan tedaviler orta kulak için uygun değildir.
Tedaviye cevap vermeyen olgularda enfeksiyon nedeni mikroorganizmanın tam olarak belirlenmesi için kulaktan akıntı veya döküntü örneği alınarak laboratuvara gönderilmesi gerekebilir.
Dış kulak iltihabı tedavisi nasıl yapılır?
Tedavide amaç enfeksiyonu durdurmak ve kulak kanalının iyileşmesini sağlamaktır. Tedavide çeşitli kulak damlaları kullanılır. Dış kulak yolunun temizlenmesi, kullanılan damlanın tüm alanlara ulaşabilmesine yardımcı olmak için gereklidir. Bu amaçla kulaktaki akıntılar, kulak kiri birikintileri ve diğer kalıntıları temizlemek için bir vakum cihazı veya kulak küreti kullanılır. Çoğu olguda iltihabın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak, tedavi için aşağıdaki bileşenlerin kombinasyonunu içeren kulak damlaları kullanılır:
Kulağın normal antibakteriyel ortamını geri kazanmaya yardımcı olan asidik çözeltiler
İltihabi durumu azaltmak için steroidli damlalar
Bakterilere karşı savaşmak için antibiyotik içeren damlalar
Daha ciddi bakteriyel enfeksiyonlarda ağızdan antibiyotik tedavisi
Mantarın neden olduğu bir enfeksiyonla savaşmak için antifungal ilaçlar
Bunlara ek olarak kulak ağrısı için ağrı kesici ilaçlar reçete edilebilir. Kulakta cilt altı irin toplanması varsa steril bir iğne ile delinerek boşaltılması gerekebilir.
Dış kulak iltihabından korunma yolları nelerdir?
Dış kulak iltihabından korunmak için yapılabilecek bazı uygulamalar vardır. Bu amaçla yapılabilecekler şunları içerebilir;
Kulakları kuru tutmak. Yüzme veya banyo gibi nedenlerle neme maruz kaldıktan sonra kulakların iyice kurulanması korunmada yardımcı olabilir. Yalnızca kulağın dış kısımları kurulanmalı, bu amaçla yumuşak bir havlu veya bez kullanılmalıdır. Kulak kanalında biriken suyun akmasına yardımcı olmak için baş yana doğru eğilmelidir. Ayrıca saç kurutma makinesi en düşük ayara getirilip 30 cm uzaktan kulağa tutularak kurutma işlemi yapılabilir.
Kulağa yabancı cisim sokmaktan kaçınmak. Pamuklu çubuk, ataç veya saç tokası gibi nesneler kulağı kaşımak ya da kulak kirini çıkarmak için asla kulağa sokulmamalıdır. Bu tarz cisimler, kulak içindeki ince cildi çizip tahriş edebilir.
Kulaklar tahriş edici maddelerden korunmalıdır. Saç spreyleri ve saç boyaları gibi ürünler uygularken kulaklar pamuk topları konularak korunmalıdır.
Yüzerken kulak tıkacı veya yüzme şapkası kullanılmalıdır.
Duş alırken veya banyo yaparken mümkün olduğu kadar su veya şampuanın kulağa girmesi engellenmeye çalışılmalıdır.
Egzama veya işitme cihazlarına karşı gelişen alerji gibi kulakları etkileyen durumlar tedavi ettirilmelidir.
Yakın zamanda kulak enfeksiyonu veya ameliyatı geçirilmişse iltihap riski nedeniyle yüzme öncesi bir doktora danışmakta fayda vardır.
Dış kulak iltihabı ya da otitis externa, kulak kepçesi ile kulak zarı arasındaki tüp olan dış kulak kanalının iltihaplanması durumudur. Genellikle "yüzücü kulağı" olarak adlandırılır; çünkü suya tekrar tekrar maruz kalmak kulak kanalını iltihaplanmaya karşı daha savunmasız hale getirir.
Dış kulak iltihabı belirtileri nelerdir?
Dış kulak iltihabında görülen belirtiler genellikle başlangıçta hafiftir. Ancak enfeksiyon tedavi edilmezse veya başka alanlara yayılırsa daha ciddi belirtilerle karşılaşılabilir. Genellikle hastalığın derecesine göre hafif, orta ve ileri evre şeklinde sınıflandırır.
HAFİF BELİRTİ VE BULGULAR
Dış kulak yolunda kaşıntı
Hafif kızarıklık
Kulak kepçesini çekmekle artan rahatsızlık hissi
Kulaktan berrak, kokusuz bir akıntı olması
ORTA DERECELİ İLTİHAPTA GÖRÜLEBİLEN BELİRTİLER
Kulak kanalında daha yoğun kaşıntı
Artan ağrı
Daha yoğun kızarıklık
Kulaktan fazla miktarda akıntı
İrin akıntısı
Dış kulak yolunda gelişen şişmeye bağlı kulakta dolgunluk hissi
Kulakta tıkanıklık
İşitmede azalma
İLERİ EVREDE GÖRÜLEBİLEN BELİRTİ VE BULGULAR
Yüz, boyun veya kulak çevresine yayılan şiddetli ağrı
Kulak kanalının tamamen tıkanması
Dış kulakta kızarıklık veya şişme
Boyunda bulunan lenf bezlerinde şişlik
Ateş
Dış kulak iltihabı belirtilerinden bir veya daha fazlasını yaşayan bireyler, belirtiler hafif olsa bile mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Çünkü iltihap ilerledikçe çevre dokulara yayılabilir ve daha ciddi ve tedavisi zor bir hastalığa dönüşebilir. Şiddetli kulak ağrısı ve ateş varsa derhal tıbbi yardım alınmalıdır.
DIŞ KULAK İLTİHABI NEDENLERİ
Dış kulak iltihabına neden olan ana faktör nem maruziyetidir. Yüzme, çok sık banyo yapmak veya çok sık duş almak dış kulak enfeksiyonuna neden olabilir. Kulak kanalının içinde kalan su, bakterilerin üremesi için uygun bir ortam oluşturur. Otitis eksterna en sık enfeksiyonlar nedeniyle gelişir. Enfeksiyonlar bazen mantar ya da virüs kaynaklı olmasına rağmen en sık olarak su ya da toprakta bulunan bakteriler tarafından oluşturulur. Fakat enfeksiyonlar dışında çeşitli bulaşıcı olmayan sistemik veya lokal cilt rahatsızlıkları ile de ilişkili olabilir. En sık rastlanan dış kulak iltihabı nedenleri arasında aşağıdakiler sayılabilir;
Kulak kanalını kaplayan ince deri tabakası çeşitli faktörlerin etkisiyle yaralanırsa, enfeksiyon ortaya çıkabilir. Yoğun kaşıma, kulaklık kullanma veya kulağı pamuklu çubukla temizleme gibi davranışlar bu hassas cilde zarar verebilir.
Kulakta üretilen kulak kiri asidik bir yapıda olduğu için burada oluşacak enfeksiyonlara karşı vücudun doğal savunma mekanizması şeklinde çalışır. Ancak neme ve çizilmeye sürekli maruz kalındığında kulak kiri tüketilir ve kulaklar enfeksiyona açık hale gelir.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol. , Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol. , seboreik dermatit, Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol. gibi hastalıkların komplikasyonu olarak dış kulak iltihabı görülebilir.
Tahrişe ya da alerjiye bağlı gelişen dermatitler dış kulak yolunda görülürse iltihaba neden olabilir. Alerjiye bağlı atopik dermatit dış kulakta genellikle kızarık, kaşıntılı, ödemli ve akıntılı bir iltihaba yol açar. Kontakt dermatit ise kulak kanalı cildinde sertleşme ve kalınlaşmaya neden olur. Her iki tip de ikincil bakteri enfeksiyonları ile komplike olabilir.
Dış kulak iltihabı için risk faktörleri nelerdir?
Dış kulak iltihabı riskini artırabilecek faktörlerden bazıları şunlardır:
Bakımlı bir havuzdan ziyade göl gibi yüksek bakteri barındıran sularda yüzme
Suyu daha kolay tutabilen dar bir kulak kanalına sahip olmak. Çocuklarda dış kulak kanalı daha dar olduğu için iltihap riski daha fazladır.
Kulak kanalının pamuklu çubuklarla veya diğer nesnelerle agresif bir şekilde temizlenmesi
Kulaklık veya işitme cihazı gibi cihazların kullanımı
Mücevher, saç spreyi veya saç boyaları gibi kimyasalların ciltte alerji veya tahrişe neden olması
Sedef hastalığı, lupus gibi sistemik hastalığı bulunanlar
Dış kulak iltihabı nasıl teşhis edilir?
Genellikle hastanın şikâyetleri ve kulak muayenesi ile dış kulak iltihabı aile hekimi tarafından kolay bir şekilde teşhis edilebilir. Enfeksiyon ileri bir aşamadaysa veya dirençliyse bir kulak burun boğaz uzmanı tarafından daha fazla değerlendirmeye ihtiyaç duyulabilir.
Kulak zarınızın hasar görmesi veya yırtılması durumunda aile hekimi hastayı bir kulak, burun ve boğaz uzmanına (KBB) yönlendirir. KBB uzmanı enfeksiyonun orta kulak kaynaklı olup olmadığını belirlemek için orta kulağın durumunu inceler. Bu kulak muayenesi önemlidir; çünkü dış kulak iltihabında uygulanan tedaviler orta kulak için uygun değildir.
Tedaviye cevap vermeyen olgularda enfeksiyon nedeni mikroorganizmanın tam olarak belirlenmesi için kulaktan akıntı veya döküntü örneği alınarak laboratuvara gönderilmesi gerekebilir.
Dış kulak iltihabı tedavisi nasıl yapılır?
Tedavide amaç enfeksiyonu durdurmak ve kulak kanalının iyileşmesini sağlamaktır. Tedavide çeşitli kulak damlaları kullanılır. Dış kulak yolunun temizlenmesi, kullanılan damlanın tüm alanlara ulaşabilmesine yardımcı olmak için gereklidir. Bu amaçla kulaktaki akıntılar, kulak kiri birikintileri ve diğer kalıntıları temizlemek için bir vakum cihazı veya kulak küreti kullanılır. Çoğu olguda iltihabın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak, tedavi için aşağıdaki bileşenlerin kombinasyonunu içeren kulak damlaları kullanılır:
Kulağın normal antibakteriyel ortamını geri kazanmaya yardımcı olan asidik çözeltiler
İltihabi durumu azaltmak için steroidli damlalar
Bakterilere karşı savaşmak için antibiyotik içeren damlalar
Daha ciddi bakteriyel enfeksiyonlarda ağızdan antibiyotik tedavisi
Mantarın neden olduğu bir enfeksiyonla savaşmak için antifungal ilaçlar
Bunlara ek olarak kulak ağrısı için ağrı kesici ilaçlar reçete edilebilir. Kulakta cilt altı irin toplanması varsa steril bir iğne ile delinerek boşaltılması gerekebilir.
Dış kulak iltihabından korunma yolları nelerdir?
Dış kulak iltihabından korunmak için yapılabilecek bazı uygulamalar vardır. Bu amaçla yapılabilecekler şunları içerebilir;
Kulakları kuru tutmak. Yüzme veya banyo gibi nedenlerle neme maruz kaldıktan sonra kulakların iyice kurulanması korunmada yardımcı olabilir. Yalnızca kulağın dış kısımları kurulanmalı, bu amaçla yumuşak bir havlu veya bez kullanılmalıdır. Kulak kanalında biriken suyun akmasına yardımcı olmak için baş yana doğru eğilmelidir. Ayrıca saç kurutma makinesi en düşük ayara getirilip 30 cm uzaktan kulağa tutularak kurutma işlemi yapılabilir.
Kulağa yabancı cisim sokmaktan kaçınmak. Pamuklu çubuk, ataç veya saç tokası gibi nesneler kulağı kaşımak ya da kulak kirini çıkarmak için asla kulağa sokulmamalıdır. Bu tarz cisimler, kulak içindeki ince cildi çizip tahriş edebilir.
Kulaklar tahriş edici maddelerden korunmalıdır. Saç spreyleri ve saç boyaları gibi ürünler uygularken kulaklar pamuk topları konularak korunmalıdır.
Yüzerken kulak tıkacı veya yüzme şapkası kullanılmalıdır.
Duş alırken veya banyo yaparken mümkün olduğu kadar su veya şampuanın kulağa girmesi engellenmeye çalışılmalıdır.
Egzama veya işitme cihazlarına karşı gelişen alerji gibi kulakları etkileyen durumlar tedavi ettirilmelidir.
Yakın zamanda kulak enfeksiyonu veya ameliyatı geçirilmişse iltihap riski nedeniyle yüzme öncesi bir doktora danışmakta fayda vardır.