DEHB dikkatsizlik, şiddetli hareketlilik ve dürtüsellik(düşünmeden,ani hareket etme) sahalarında belirtilerle kendisini gösterir. Evlatların ders muvaffakiyetini, mektebe ahengini, çevre yaşantısını, arkadaş bağlarını ve aile münasebetlerini kıymetli ölçüde etkileyebilmektedir. Çocuğunuzda DEHB bozukluğu olması yaşından beklenenden daha ziyade zorluklar yaşamanız manasına gelebilir. Pekala bunun için neler yapabilirsiniz;
Öncelikle evladın DEHB olduğunu kabul etmek ve bunun ne manaya geldiğini bilmek çok değerlidir. DEHB olan evlatlar, bazen dikkatlerini toplayabilseler de bunu her vakit ve gerektiği kadar yapamazlar. Davranışlarını ve dürtülerini denetim etmekte zorlanırlar. Ölçüsüz hareket edebilir, sizi dinlemekte zorlanabilir, planlama ve tertip ile ilgili problemler yaşabilirler.
Bilinmesi gereken yaşanan meselelerin birçoklarının evlat tarafından bilerek ve isteyerek yapılmadığıdır. Evladın bu davranışları bilerek sergilediğini düşünmek ailede öfkeye yol açabilir ve evlada olumsuz formda yansıyabilir. Yaşanan bu zorlukların evladın elinde olmadığını unutmayın.
DEHB olan evlatlar mütemadi olumsuz geribildirimle karşılaşmaktadır. ”Dur”,”Otur”, “Yapma” “Olmadı”, “Ödevini yapmadın” üzere söylemleri tekraren duymaktadırlar. Bu olumsuz söylemler devirle evlatların özgüvenini azaltmakta ve motivasyonlarını olumsuz tarafta etkilemektedir.
Bu nedenle olumsuz geribildirimlerden ve eleştirmekten kaçınmak çok kıymetlidir. Evladın yalnızca yapamadıklarını değil yapabildiklerini de görmek, gayretini takdir etmek, olumlu davranışlarını pekiştirmek özgüvenini ve motivasyonunu arttıracaktır.
Planlama konusunda yaşadığı zorlukları azaltmak ve bu beceriyi kazanmasını sağlayabilmek için, gününü, haftasını birlikte planlayın ve mümkün olduğunca aktivitelerle doldurun.
Kurallara armonisini arttırabilmek için, ölçüsüz kural koymaktan kaçının, kurallarınız kesin ve anlaşılır olsun. Evladınızla konuşurken dinlediğinden emin olun, göz teması kurun, dolaylı ve mecazi anlatımlardan kaçının. Sakin ve kararlı bir tavır sergileyin. Bu formda sağlıklı ve âlâ bir muhabere kurabilirsiniz.
Bu problemlerin kısa vadede düzelmeyebileceğinin farkında olarak sabırla ve karalılıkla bu tavırlarınızı sürdürün.
Dr Mehmet Çolak
Evlat ve Ergen Psikiyatrisi Kompetanı
Öncelikle evladın DEHB olduğunu kabul etmek ve bunun ne manaya geldiğini bilmek çok değerlidir. DEHB olan evlatlar, bazen dikkatlerini toplayabilseler de bunu her vakit ve gerektiği kadar yapamazlar. Davranışlarını ve dürtülerini denetim etmekte zorlanırlar. Ölçüsüz hareket edebilir, sizi dinlemekte zorlanabilir, planlama ve tertip ile ilgili problemler yaşabilirler.
Bilinmesi gereken yaşanan meselelerin birçoklarının evlat tarafından bilerek ve isteyerek yapılmadığıdır. Evladın bu davranışları bilerek sergilediğini düşünmek ailede öfkeye yol açabilir ve evlada olumsuz formda yansıyabilir. Yaşanan bu zorlukların evladın elinde olmadığını unutmayın.
DEHB olan evlatlar mütemadi olumsuz geribildirimle karşılaşmaktadır. ”Dur”,”Otur”, “Yapma” “Olmadı”, “Ödevini yapmadın” üzere söylemleri tekraren duymaktadırlar. Bu olumsuz söylemler devirle evlatların özgüvenini azaltmakta ve motivasyonlarını olumsuz tarafta etkilemektedir.
Bu nedenle olumsuz geribildirimlerden ve eleştirmekten kaçınmak çok kıymetlidir. Evladın yalnızca yapamadıklarını değil yapabildiklerini de görmek, gayretini takdir etmek, olumlu davranışlarını pekiştirmek özgüvenini ve motivasyonunu arttıracaktır.
Planlama konusunda yaşadığı zorlukları azaltmak ve bu beceriyi kazanmasını sağlayabilmek için, gününü, haftasını birlikte planlayın ve mümkün olduğunca aktivitelerle doldurun.
Kurallara armonisini arttırabilmek için, ölçüsüz kural koymaktan kaçının, kurallarınız kesin ve anlaşılır olsun. Evladınızla konuşurken dinlediğinden emin olun, göz teması kurun, dolaylı ve mecazi anlatımlardan kaçının. Sakin ve kararlı bir tavır sergileyin. Bu formda sağlıklı ve âlâ bir muhabere kurabilirsiniz.
Bu problemlerin kısa vadede düzelmeyebileceğinin farkında olarak sabırla ve karalılıkla bu tavırlarınızı sürdürün.
Dr Mehmet Çolak
Evlat ve Ergen Psikiyatrisi Kompetanı