Gebelik kadın vucudunda pekcok değişime neden olan bir surectir Hormonal ve mekanik nedenlere bağlı olarak gelişen bu değişimler gerek direk gerekse dolaylı yollardan kadının psikolojisini de etkiler Bazı kadınlar gebeliğin vucudunda meydana getirdiği değişimlerden buyuk bir hoşnutluk duyar ve gebeliğin kendisini guzelleştirdiğini duşunurken, oldukca onemli bir grup kadında cirkinleştiğini duşunur ve hatta kendi vucudundan utanır hale gelir Oysa gebelik her kadına yakışan cok guzel ve farklı bir olaydır
Gebelikte kilo artışı, ve karnın buyumesi dışında gorulebilen en onemli fiziksel değişim ciltte yaşanır Hem hormonların hem de buyuyen karnın etkisi ile ortaya cıkan bu değişikliklerin bir kısmı gebelik sonrası eskiye donerken, bir kısmı da kalıcı olur
Catlaklar
Gebelikte ortaya cıkan cilt değişimlerinden en sık bilineni karın catlaklarıdır Stria Gravidarum adı verilen bu catlaklar tum gebe kadınların %50 ile 90′ında ortaya cıkar Hemen hemen butun kadınlar bu catlakların ortaya cıkmasından korkmakta ve cekinmektedir Buyuk coğunluğu karnın alt kısmında gorulen lezyonlar gebeliğin ikinci yarısından itibaren belirmeye başlar Nadiren uyluklar, kalcalar, memeler ve kollarda da gorulebilir
Tipik goruntusu deride ufak ve fazla derin olmayan cokuntuler şeklindedir Acık tenli kadınlarda pembemsi bir rengi olabilir Esmer tenlilerde ise etrafındaki cilt bolumlerinden oldukca acık renkte, hatta gumuş rengindedir Ciltte bulunan kollajen adı verilen maddenin ayrılmasından dolayı gorulurler Ağrılı değillerdir ancak hafif bir kaşıntıya yol acabilirler Hem mekanik gerilmeye bağlı olarak hem de hormonal nedenler ile ortaya cıkabilirler
Catlakların onlenmesi her zaman mumkun olmaz Piyasada gebelik catlaklarını engellemek icin satılan pekcok urun olmasına karşın etkinlikleri her zaman tatminkar değildir Ailevi yatkınlık soz konusudur Annesi ya da kızkardeşinde bu turden catlaklar olanlarda daha sık gorulur Irkın da etkisi olduğu tahmin edilmektedir Orneğin siyah ırkda daha az rastlanır Ani ya da olması gerekenden fazla kilo artışı olanlarda catlaklar daha kotu olur Onlemek icin yapılabilecek en iyi şey bol sıvı almaktır Sıvı miktarı yuksek olan sağlıklı bir cilt gerilmeye daha iyi yanıt verir
Catlakların buyuk bir kısmı doğumdan sonra kaybolmaz Rengi biraz daha acılarak gumuşi bir hal alır Pekcok kadın bu durumdan rahatsızlık duymaz ve bunu anne olmanın bir işareti olarak gururla taşır Daha az sayıda kadın ise catlaklardan kurtulmak ister Bu amacla geliştirimiş pek cok cerrahi teknik vardır ve bu teknikler plastik cerrahlar tarafından uygulanır Sonuclar tatminkar olmaktadır
Ozetleyecek olursak:
Aile oykusu ve genetik yatkınlık catlakların ortaya cıkmasında onemlidir Anneniz ya da kızkardeşlerinizde varsa buyuk olasılıkla sizde de gorulecektir
Eğer onceki hamileliklerinizde catlak olduysa bu hamileliğinizde de oluşması kuvvetli bir olasılıktır Onceden kalan catlakların rengi gecici olarak koyulaşabilir
Ani kilo artışı Cok hızlı ve fazla miktarda kilo aldıysanız catak ile karşılaşma olasılığınız yuksek demektir
Beslenme durumu Yeterli miktarda sıvı alan ve dengeli beslenen kadınlarda daha az ve daha hafif şiddette catlak olduğunu unutmayın
Irkın onemini akılda tutun
Gebelik Maskesi
Cholasma olarak da adlandırılan gebelik maskesi gebelik esnasında yuzde meydana gelen değişimleri ifade eder Gebelik sırasında melanotropin adı verilen madde fazla miktarda salgılanır Bu madde burun, yanaklar ve alın civarında pigmentasyon artışına yani koyulaşmaya yol acar Guneş ışınları duruma yol acmamakla birlikte olayın şiddetini arttırabilir Gebe kadınların %45 ile 70′inde gebeliğin 4 ve 5 ayından başlayarak gebelik maskesi gorulebilir Kalıcı olmayan bu durum doğumdan sonra birkac ayda kendiliğinden geriler ve kaybolur Gebeliği sırasında makyaj yapan kadınlar cholasma’yı saklayabilirler Gebelk maskesini onlemenin en kolay yolu guneşe cıkarken cok yuksek faktorlu koruma kremleri surmektir Kış aylarında da guneşin bu tur etkisi olabileceği unutulmamalı ve koruyucu krem surmek ihmal edilmemelidir
Koyulaşmalar sadece yuzde olmaz Meme başları, koltuk altları, genital bolge de de gebeliğin sonlarına doğru renk değişiklikleri gorulebilir Bu değişiklikler onemli değildir ve doğumdan sonra kaybolurlar
Linea nigra
Orta hat uzerinde, kasıktan gobek deliğine kadar uzanan koyu renkli bir cizgidir İlk gebeliğini yaşayanlarda gebeliğin ucuncu ayından başlayarak ortaya cıkar Tecrubeli annelerde ise daha erken donemde gorulebilir Her kadında gorulmezBazı toplumlarda bu cizginin gorulmesi bebeğin erkek olduğu şeklinde yorumlanır ancak bunun gercekle bir ilgisi yoktur
Sivilce
Gebelikte meydana gelen hormonal değişimler ciltte yağlanma ve sivilceye neden olabilir tamamen geri donuşumlu olan bu sivilceler gebelik sırasında bol sıvı alımı ve duzenli yapilan cilt temizliği ile bir olcude engellenebilir
Damarlanma
Gebelik sırasında kanda artan ostrojen seviyelerine bağlı olarak ozellikle yuz, boyun, goğus, kol ve bacaklarda değişik şekillerde damarlanmalar ortaya cıkabilir Bu damarlanma yıldız şeklinde ve ciltten hafif kabarık yapılardır Uzerine baskı uygulayınca renkleri solmaz Bu yapılara orumcek ağına benzedikleri icin İngilizce’de orumcek anlamına gelen spider kelimesinden esinlenerek “spider veins adı verilir Kadınların %60 civarında gorulur ve doğumdan sonra kendiliğinden kaybolur
Palmar Eritem
Tıbbi adı palmar eritem olan avuc iclerinde kızarıklık ve beneklenmenin nedeni tam olarak bilinmemektedirBununla birlikte artmış ostrojen miktarına bağlı olarak ortaya cıktığı duşunulmektedir Gebe kadınların %5055′inde rastlanır Zencilerde daha nadir gorulur Nadiren ayak tabanlarında da saptanabilir Herhangi bir yakınma yaratmayacağı gibi hafif yanma ve kaşıntı olabilir Her zaman kullanılan nemlendiriciler yararlı olabilir
Karaciğer hastalıklarının onemli bir bulgusu olan palmar eritem varlığında kan tetkileri ile karaciğer fonksiyon testleri yapılmasında fayda vardır Palmar eritem doğumdan sonra ostrojen duzeylerinin normale inmesi ile kaybolur
Diğer değişiklikler
Gebelik sırasında bazı kadınlrda sac ve tırnaklar normalden daha hızlı uzar Tırnaklarda incelme ve kolay kırılma gorulebilir Bazı bolgelerde aşırı tuylenme olabilir Terleme artabilir Tum bu değişiklikler hormonal artışlara bağlıdır ve gebelik sona erdikten sonra gerilerler
Gebelikte kilo artışı, ve karnın buyumesi dışında gorulebilen en onemli fiziksel değişim ciltte yaşanır Hem hormonların hem de buyuyen karnın etkisi ile ortaya cıkan bu değişikliklerin bir kısmı gebelik sonrası eskiye donerken, bir kısmı da kalıcı olur
Catlaklar
Gebelikte ortaya cıkan cilt değişimlerinden en sık bilineni karın catlaklarıdır Stria Gravidarum adı verilen bu catlaklar tum gebe kadınların %50 ile 90′ında ortaya cıkar Hemen hemen butun kadınlar bu catlakların ortaya cıkmasından korkmakta ve cekinmektedir Buyuk coğunluğu karnın alt kısmında gorulen lezyonlar gebeliğin ikinci yarısından itibaren belirmeye başlar Nadiren uyluklar, kalcalar, memeler ve kollarda da gorulebilir
Tipik goruntusu deride ufak ve fazla derin olmayan cokuntuler şeklindedir Acık tenli kadınlarda pembemsi bir rengi olabilir Esmer tenlilerde ise etrafındaki cilt bolumlerinden oldukca acık renkte, hatta gumuş rengindedir Ciltte bulunan kollajen adı verilen maddenin ayrılmasından dolayı gorulurler Ağrılı değillerdir ancak hafif bir kaşıntıya yol acabilirler Hem mekanik gerilmeye bağlı olarak hem de hormonal nedenler ile ortaya cıkabilirler
Catlakların onlenmesi her zaman mumkun olmaz Piyasada gebelik catlaklarını engellemek icin satılan pekcok urun olmasına karşın etkinlikleri her zaman tatminkar değildir Ailevi yatkınlık soz konusudur Annesi ya da kızkardeşinde bu turden catlaklar olanlarda daha sık gorulur Irkın da etkisi olduğu tahmin edilmektedir Orneğin siyah ırkda daha az rastlanır Ani ya da olması gerekenden fazla kilo artışı olanlarda catlaklar daha kotu olur Onlemek icin yapılabilecek en iyi şey bol sıvı almaktır Sıvı miktarı yuksek olan sağlıklı bir cilt gerilmeye daha iyi yanıt verir
Catlakların buyuk bir kısmı doğumdan sonra kaybolmaz Rengi biraz daha acılarak gumuşi bir hal alır Pekcok kadın bu durumdan rahatsızlık duymaz ve bunu anne olmanın bir işareti olarak gururla taşır Daha az sayıda kadın ise catlaklardan kurtulmak ister Bu amacla geliştirimiş pek cok cerrahi teknik vardır ve bu teknikler plastik cerrahlar tarafından uygulanır Sonuclar tatminkar olmaktadır
Ozetleyecek olursak:
Aile oykusu ve genetik yatkınlık catlakların ortaya cıkmasında onemlidir Anneniz ya da kızkardeşlerinizde varsa buyuk olasılıkla sizde de gorulecektir
Eğer onceki hamileliklerinizde catlak olduysa bu hamileliğinizde de oluşması kuvvetli bir olasılıktır Onceden kalan catlakların rengi gecici olarak koyulaşabilir
Ani kilo artışı Cok hızlı ve fazla miktarda kilo aldıysanız catak ile karşılaşma olasılığınız yuksek demektir
Beslenme durumu Yeterli miktarda sıvı alan ve dengeli beslenen kadınlarda daha az ve daha hafif şiddette catlak olduğunu unutmayın
Irkın onemini akılda tutun
Gebelik Maskesi
Cholasma olarak da adlandırılan gebelik maskesi gebelik esnasında yuzde meydana gelen değişimleri ifade eder Gebelik sırasında melanotropin adı verilen madde fazla miktarda salgılanır Bu madde burun, yanaklar ve alın civarında pigmentasyon artışına yani koyulaşmaya yol acar Guneş ışınları duruma yol acmamakla birlikte olayın şiddetini arttırabilir Gebe kadınların %45 ile 70′inde gebeliğin 4 ve 5 ayından başlayarak gebelik maskesi gorulebilir Kalıcı olmayan bu durum doğumdan sonra birkac ayda kendiliğinden geriler ve kaybolur Gebeliği sırasında makyaj yapan kadınlar cholasma’yı saklayabilirler Gebelk maskesini onlemenin en kolay yolu guneşe cıkarken cok yuksek faktorlu koruma kremleri surmektir Kış aylarında da guneşin bu tur etkisi olabileceği unutulmamalı ve koruyucu krem surmek ihmal edilmemelidir
Koyulaşmalar sadece yuzde olmaz Meme başları, koltuk altları, genital bolge de de gebeliğin sonlarına doğru renk değişiklikleri gorulebilir Bu değişiklikler onemli değildir ve doğumdan sonra kaybolurlar
Linea nigra
Orta hat uzerinde, kasıktan gobek deliğine kadar uzanan koyu renkli bir cizgidir İlk gebeliğini yaşayanlarda gebeliğin ucuncu ayından başlayarak ortaya cıkar Tecrubeli annelerde ise daha erken donemde gorulebilir Her kadında gorulmezBazı toplumlarda bu cizginin gorulmesi bebeğin erkek olduğu şeklinde yorumlanır ancak bunun gercekle bir ilgisi yoktur
Sivilce
Gebelikte meydana gelen hormonal değişimler ciltte yağlanma ve sivilceye neden olabilir tamamen geri donuşumlu olan bu sivilceler gebelik sırasında bol sıvı alımı ve duzenli yapilan cilt temizliği ile bir olcude engellenebilir
Damarlanma
Gebelik sırasında kanda artan ostrojen seviyelerine bağlı olarak ozellikle yuz, boyun, goğus, kol ve bacaklarda değişik şekillerde damarlanmalar ortaya cıkabilir Bu damarlanma yıldız şeklinde ve ciltten hafif kabarık yapılardır Uzerine baskı uygulayınca renkleri solmaz Bu yapılara orumcek ağına benzedikleri icin İngilizce’de orumcek anlamına gelen spider kelimesinden esinlenerek “spider veins adı verilir Kadınların %60 civarında gorulur ve doğumdan sonra kendiliğinden kaybolur
Palmar Eritem
Tıbbi adı palmar eritem olan avuc iclerinde kızarıklık ve beneklenmenin nedeni tam olarak bilinmemektedirBununla birlikte artmış ostrojen miktarına bağlı olarak ortaya cıktığı duşunulmektedir Gebe kadınların %5055′inde rastlanır Zencilerde daha nadir gorulur Nadiren ayak tabanlarında da saptanabilir Herhangi bir yakınma yaratmayacağı gibi hafif yanma ve kaşıntı olabilir Her zaman kullanılan nemlendiriciler yararlı olabilir
Karaciğer hastalıklarının onemli bir bulgusu olan palmar eritem varlığında kan tetkileri ile karaciğer fonksiyon testleri yapılmasında fayda vardır Palmar eritem doğumdan sonra ostrojen duzeylerinin normale inmesi ile kaybolur
Diğer değişiklikler
Gebelik sırasında bazı kadınlrda sac ve tırnaklar normalden daha hızlı uzar Tırnaklarda incelme ve kolay kırılma gorulebilir Bazı bolgelerde aşırı tuylenme olabilir Terleme artabilir Tum bu değişiklikler hormonal artışlara bağlıdır ve gebelik sona erdikten sonra gerilerler