Boyun omurları çok hareketli bir yapıya sahip olduğu için boyun ağrısı sık karşılaşılan bir yakınmadır. Yapılan araştırmalarda erişkin yaş öbeğinde kişilerin yarısının ömürlerinde en az bir sefer boyun ağrısı atağı geçirdiği bildirilmektedir. Her boyun ağrısı boyun fıtığına bağlı değildir. Boyun ağrıları en önemli mekanik nedenler ve omurga hastalıklarına bağlı ortaya çıkar.
Aslında en sık görülen boyun ağrısı tipidir mekanik boyun ağrısı.Çoğunlukla uzunluğunu etkileyen küçük travmalar yahut boyun kaslarını ve bağ dokusunu etkileyen küçük zedelenmeler nedeni ile olur. Berbat postür, bu tip ağrının en değerli nedenidir. Bilhassa gün uzunluğu masa başında öne eğik durumda çalışan bireylerde sık rastlanan bir yakınma olmasına karşın, umumiyetle ağrının gerçek nedeni ve noktası bulunamaz.
Mekanik boyun ağrısı başa, omuzlara ve kollara yayılabilir. Bu ağrı 2-3 gün içerisinde giderek azalır ve 1-2 hafta içerisinde kaybolur. Bazen ağrı uzun periyotta kronikleşebilir ve hengam vakit akut ataklar halinde şiddetlenebilir. Ağrının kola ve ele yayılması yahut uyuşukluk hissinin varlığı, had kökü basısının, yani boyun fıtığının belirtisi olabilir.
Mekanik boyun ağrısının tedavisinde hedef, boyun hareketlerini mümkün olduğu kadar kısa müddette olağana getirmektir. Başlangıçta boyun hareketleri ağrılı olduğu için kişi boynunu hareketsiz tutmak velev. Lakin boyun kaslarının kasılmasına bağlı sertleşmenin oluşmasını önlemek emeliyle, ağrının müsaade verdiği ölçüde, noktasını mütemadi artırarak doğal hareketler yapmak gerekir. Bu mühlet içerisinde ağrının şiddetini azaltmak için de, ağrı kesici- kas gevşetici ilaçlar öneriyoruz. Boyun hareketlerinin en kısa vadede olağana dönmesi, ağrının kronikleşmesini engelleyecektir.
Omurga hastalıklarına bağlı boyun ağrıları, mekanik boyun ağrısına nazaran daha az sıklıkla görülür. Bu tip ağrısı olan hastalarda karşılaştığımız malûm başlı nedenler şunlardır:
* Boyun fıtığı
* Boyun omurlarında dejenerasyon / yıpranma
* Boyun omurga kanalında daralmaya bağlı omurilik tutulumu
Daha âlâ anlaşılabilmesi için,boyun yerinin anatomisini ve boyun fıtığının ne olduğunu kısaca anlatmak gerekir..
Boynumuz, başın tartısını taşıyabilecek ve başımızı her yana çevirmemizi sağlayacak hareket yeteneğine ve yapıya sahiptir. Bu hareketleri, vertebralar (omurlar) arasında bulunan diskler ve eklemler aracılığı ile sağlar. Boyun omurları içerisinden omurilik makbul. Omurlar arasında bulunan deliklerden ise kol kaslarının hareketini ve kolların duyusunu sağlayan hadler çıkar.
Boyun kesiminde 7 adet omur bulunur. 2. ve üçüncü omur seviyesinden başlayarak, tüm omurlar arasında disk ismi verilen kıkırdak doku bulunur. İki omur arasında bulunan disk materyali, dışta göreceli olarak daha sert bir kılıftan, iç kısımda ise jel kıvamında bir yumuşak dokudan oluşur. Dış kılıfın zayıflaması yahut yırtılması ile, iç kısım dışarıya akıllıca kayar ve hudutlara pres yapmaya başlar. Dış tabakadaki zayıflama yahut yırtılma, daha çok boyun ağrısına yol açarken; iç tabakanın dışarıya sahih mekan değiştirmesi olarak da tanımlayabileceğimiz boyun fıtığı, had kökü üzerine basınç yaptığı için münhasıran omuza ve kola vuran ağrıya yol açar. Kol ağrısı, had köklerine bası laf konusu olduğundan çoğunlukla boyun ağrısından daha şiddetlidir. Hudut köklerine olan basının şiddetiyle bağlantılı olarak, kol ve el kaslarında güçsüzlük ve/veya uyuşukluk oluşabilir.
Daha öncede belirttiğim üzere, had kökü üzerindeki basıya bağlı olarak kola vuran şiddetli ağrı boyun Fıtığının en değerli belirtisidir. Birinci hafta şiddetli olan ağrı 2-3 hafta içerisinde azalarak ortadan kaybolur. Bu müddet içerisinde ağrının şiddetini azaltmak için ağrı kesici- kas gevşetici ilaçlar önerilir. Kimi hastalar Fizik Tedaviden de önemli yararlar sağlayabilirler. Boyunluk yani boyun korsesi hekim önerisi ile kullanılabilir.
Hastaların bir öbeğinde ağrı, her şeye karşın devam edebilir. Kronikleşen uzun periyodik ağrılarda yahut çok şiddetli, ağrı kesicilerin kullanılmasına karşın dayanılmaz ağrılarda cerrahi teşebbüs düşünülebilir.
Birtakım hastalarda hudut kökü üzerindeki basıya bağlı kuvvet kaybı gelişir. Kuvvet kaybının gelişmesi, had üzerindeki basının yok edilmesini, yani ameliyatı gerektirir.
Ağrının zaten uygunlaşması, illetin ortadan kalktığı mealine gelmez. Hastanın tekrar tıpkı ağrı atağına yakalanmaması için, boynunu himayesi ve boyun kaslarını güçlendirmek için önereceğimiz egzersizleri yapması gereklidir.
Özetlemek gerekirse Boyun Fıtığı olan hastalarda 3 çeşit tedavi uyguluyoruz; ilaç tedavisi, fizik tedavi ve cerrahi. İlaç ve Fizik tedavi ile, hastaların yaklaşık % 85' i rahatlar, bulguları düzelir ve ameliyata gerek kalmaz. İlaç ve fizik tedaviye karşın ağrıları geçmeyen, bilhassa de kolda güçsüzlüğü olan hastaların mutlak surette ameliyat olmaları gereklidir. Zira daha sonra gelişecek kayıpların geri dönüşü imkansız hale gelebilecektir.
Günümüzde boyun fıtığı ameliyatlarında, deneyimli ellerde, gelişen yeni teknikler ve mikroskop yardımıyla, son aşama yüzgüldürücü sonuçlar alınmaktadır.
Cerrahi tedavinin maksadı, omurilik ve hudut dokusu üzerindeki basıyı ortadan kaldırmaktır. Bu emelle uygulanan ameliyat Servikal Mikrodiskektomi dir. Boynun ön tarafından yaklaşık 2-2,5 cm.lik bir cilt kesisi yapılarak, omurgalar arasındaki basıya yol açan kıkırdak doku alınır. Böylelikle, hastanın ağrısı yok olur, uyuşma-kuvvetsizlik üzere şikayetler çabucak ortadan kalkar.
Yaklaşık 30-40 dk süren bu ameliyat sonrasında hasta uyandığında, kol ağrısının dramatik olarak yok olduğunu fark eder. Birkaç saat içinde yürümeye başlayabilir ve tıpkı akşam ya da sonraki sabah taburcu olabilir. Yaklaşık 1 hafta sonra da işine geri dönebilir.
Genç hastalarda son yıllarda çıkartılan disk materyali bölgesine yerleştirdiğimiz hareketli servikal disk protezleri ile, daha sonraki yıllarda komşu seviyelerde yeni fıtık oluşumu ve boyun hareketlerinde kısıtlılık gelişmesi de önlenmektedir.
Aslında en sık görülen boyun ağrısı tipidir mekanik boyun ağrısı.Çoğunlukla uzunluğunu etkileyen küçük travmalar yahut boyun kaslarını ve bağ dokusunu etkileyen küçük zedelenmeler nedeni ile olur. Berbat postür, bu tip ağrının en değerli nedenidir. Bilhassa gün uzunluğu masa başında öne eğik durumda çalışan bireylerde sık rastlanan bir yakınma olmasına karşın, umumiyetle ağrının gerçek nedeni ve noktası bulunamaz.
Mekanik boyun ağrısı başa, omuzlara ve kollara yayılabilir. Bu ağrı 2-3 gün içerisinde giderek azalır ve 1-2 hafta içerisinde kaybolur. Bazen ağrı uzun periyotta kronikleşebilir ve hengam vakit akut ataklar halinde şiddetlenebilir. Ağrının kola ve ele yayılması yahut uyuşukluk hissinin varlığı, had kökü basısının, yani boyun fıtığının belirtisi olabilir.
Mekanik boyun ağrısının tedavisinde hedef, boyun hareketlerini mümkün olduğu kadar kısa müddette olağana getirmektir. Başlangıçta boyun hareketleri ağrılı olduğu için kişi boynunu hareketsiz tutmak velev. Lakin boyun kaslarının kasılmasına bağlı sertleşmenin oluşmasını önlemek emeliyle, ağrının müsaade verdiği ölçüde, noktasını mütemadi artırarak doğal hareketler yapmak gerekir. Bu mühlet içerisinde ağrının şiddetini azaltmak için de, ağrı kesici- kas gevşetici ilaçlar öneriyoruz. Boyun hareketlerinin en kısa vadede olağana dönmesi, ağrının kronikleşmesini engelleyecektir.
Omurga hastalıklarına bağlı boyun ağrıları, mekanik boyun ağrısına nazaran daha az sıklıkla görülür. Bu tip ağrısı olan hastalarda karşılaştığımız malûm başlı nedenler şunlardır:
* Boyun fıtığı
* Boyun omurlarında dejenerasyon / yıpranma
* Boyun omurga kanalında daralmaya bağlı omurilik tutulumu
Daha âlâ anlaşılabilmesi için,boyun yerinin anatomisini ve boyun fıtığının ne olduğunu kısaca anlatmak gerekir..
Boynumuz, başın tartısını taşıyabilecek ve başımızı her yana çevirmemizi sağlayacak hareket yeteneğine ve yapıya sahiptir. Bu hareketleri, vertebralar (omurlar) arasında bulunan diskler ve eklemler aracılığı ile sağlar. Boyun omurları içerisinden omurilik makbul. Omurlar arasında bulunan deliklerden ise kol kaslarının hareketini ve kolların duyusunu sağlayan hadler çıkar.
Boyun kesiminde 7 adet omur bulunur. 2. ve üçüncü omur seviyesinden başlayarak, tüm omurlar arasında disk ismi verilen kıkırdak doku bulunur. İki omur arasında bulunan disk materyali, dışta göreceli olarak daha sert bir kılıftan, iç kısımda ise jel kıvamında bir yumuşak dokudan oluşur. Dış kılıfın zayıflaması yahut yırtılması ile, iç kısım dışarıya akıllıca kayar ve hudutlara pres yapmaya başlar. Dış tabakadaki zayıflama yahut yırtılma, daha çok boyun ağrısına yol açarken; iç tabakanın dışarıya sahih mekan değiştirmesi olarak da tanımlayabileceğimiz boyun fıtığı, had kökü üzerine basınç yaptığı için münhasıran omuza ve kola vuran ağrıya yol açar. Kol ağrısı, had köklerine bası laf konusu olduğundan çoğunlukla boyun ağrısından daha şiddetlidir. Hudut köklerine olan basının şiddetiyle bağlantılı olarak, kol ve el kaslarında güçsüzlük ve/veya uyuşukluk oluşabilir.
Daha öncede belirttiğim üzere, had kökü üzerindeki basıya bağlı olarak kola vuran şiddetli ağrı boyun Fıtığının en değerli belirtisidir. Birinci hafta şiddetli olan ağrı 2-3 hafta içerisinde azalarak ortadan kaybolur. Bu müddet içerisinde ağrının şiddetini azaltmak için ağrı kesici- kas gevşetici ilaçlar önerilir. Kimi hastalar Fizik Tedaviden de önemli yararlar sağlayabilirler. Boyunluk yani boyun korsesi hekim önerisi ile kullanılabilir.
Hastaların bir öbeğinde ağrı, her şeye karşın devam edebilir. Kronikleşen uzun periyodik ağrılarda yahut çok şiddetli, ağrı kesicilerin kullanılmasına karşın dayanılmaz ağrılarda cerrahi teşebbüs düşünülebilir.
Birtakım hastalarda hudut kökü üzerindeki basıya bağlı kuvvet kaybı gelişir. Kuvvet kaybının gelişmesi, had üzerindeki basının yok edilmesini, yani ameliyatı gerektirir.
Ağrının zaten uygunlaşması, illetin ortadan kalktığı mealine gelmez. Hastanın tekrar tıpkı ağrı atağına yakalanmaması için, boynunu himayesi ve boyun kaslarını güçlendirmek için önereceğimiz egzersizleri yapması gereklidir.
Özetlemek gerekirse Boyun Fıtığı olan hastalarda 3 çeşit tedavi uyguluyoruz; ilaç tedavisi, fizik tedavi ve cerrahi. İlaç ve Fizik tedavi ile, hastaların yaklaşık % 85' i rahatlar, bulguları düzelir ve ameliyata gerek kalmaz. İlaç ve fizik tedaviye karşın ağrıları geçmeyen, bilhassa de kolda güçsüzlüğü olan hastaların mutlak surette ameliyat olmaları gereklidir. Zira daha sonra gelişecek kayıpların geri dönüşü imkansız hale gelebilecektir.
Günümüzde boyun fıtığı ameliyatlarında, deneyimli ellerde, gelişen yeni teknikler ve mikroskop yardımıyla, son aşama yüzgüldürücü sonuçlar alınmaktadır.
Cerrahi tedavinin maksadı, omurilik ve hudut dokusu üzerindeki basıyı ortadan kaldırmaktır. Bu emelle uygulanan ameliyat Servikal Mikrodiskektomi dir. Boynun ön tarafından yaklaşık 2-2,5 cm.lik bir cilt kesisi yapılarak, omurgalar arasındaki basıya yol açan kıkırdak doku alınır. Böylelikle, hastanın ağrısı yok olur, uyuşma-kuvvetsizlik üzere şikayetler çabucak ortadan kalkar.
Yaklaşık 30-40 dk süren bu ameliyat sonrasında hasta uyandığında, kol ağrısının dramatik olarak yok olduğunu fark eder. Birkaç saat içinde yürümeye başlayabilir ve tıpkı akşam ya da sonraki sabah taburcu olabilir. Yaklaşık 1 hafta sonra da işine geri dönebilir.
Genç hastalarda son yıllarda çıkartılan disk materyali bölgesine yerleştirdiğimiz hareketli servikal disk protezleri ile, daha sonraki yıllarda komşu seviyelerde yeni fıtık oluşumu ve boyun hareketlerinde kısıtlılık gelişmesi de önlenmektedir.